ülkenin sosyolojik yapısı ve akp'nin oy dağılımı şöyledir;
türkiyede 3 ana sosyolojik kesim vardır. birincisi ve en büyüğü tahminen ülke nüfusunun yarısını oluşturan geleneksel muhafazakar kitledir. ikinci büyük kitle yine ülke nüfusunun yaklaşık %30'unu oluşturan modernist kitledir. üçüncü kitle ise dinci muhafazakar diye tanımlanan kitledir %20 civarıdır.bundan 11 yıl önce bu kitlenin %15 kadar olduğu tahmin ediliyordu. ülkedeki gidişatı anlatması bakımından bu kitledeki artış dikkat çekmektedir.
akp'nin gerçek oyları ile tabelaya yazılan oylar farklıdır. son seçimde 5 milyon civarı mükerrer oy atılmıştır akp gerçekte %42 civarı bir oy almıştır.bugün de gerçek oylarının %36-38 aralığında olduğu tahmin edilmektedir.ancak mükerrer oyların bu kez 5 milyonu da geçmesi beklenmektedir. malum suriyeliler.
peki akp 11 yıl içinde %36-43 aralığında değişen bu oyları kimlerden alır?
birinci kitlesi %20 kadar olan dinci muhafazkar kitledir.bu oyların %80'ini belki %90'ını alır akp.bu kesimlerin oy verme gerekçelerini anlatmaya lüzum yok. muhafazakarım diyen partiler içinde güçlü olana yönelirler ki yıllarca bu parti tekti ona oy veriyorlardı onun içinden çıkan akp'ye de oy oranı yüksek olduğu için oy vermeye devam ediyorlar ama yarın bir gün akp iktidardan düşse bu 11 yıllık yolsuzluk, talan,zulüm ve ihanetler ortaya saçılacağından haliyle bu oyların çoğunluğunun saadet partisine kayması kaçınılmazdır.
ikinci kitle geleneksel muhafazakar kitledir. ülkenin yarısını oluşturan bu geniş kitleninde çok zaman %40'ının oyunu alır akp.bu kitle içinde akp'ye oy verenlerin gerekçesi ise çeşitlidir.kimi sağ reflekslerle oy verir, kimi daha karizmatik bir lider gördüğü için akp'ye yönelir,kimi seçim rüşvetleri nedeniyle oy verir, kimisi de akp'nin kurduğu rant organizasyonundan nemalandığı için oy verir.
üçüncü kitle yani modernist kitleden ise çok küçük oylar alır.1-2 puandır belki çok çok 3 puandır ama asla daha fazla dğeildir. bunlar menfaati gereği akp'ye oy veren ama yaşam tarzı itibariyle akp ile alakası olmayan insanlardır.
akp'nin oylarının artması yada azalması geleneksel muhafazakar kesimden aldığı oylara bağlıdır.
tabi bir de seçim rüşvetleri vardır. hepimizin bildiği üzere erzak,kömür vb yardımlarla akp özellikle yoksul kitlelerin oylarına taliptir.bu yoksul yığınlar dinci ve geleneksel muhafazakar kitlelerdir.tabi bu sosyal yardım adı altındaki seçim rüşvetlerinin ne kadar oy getirdiğini kestirmek güçtür. örneğin 2009 itibariyle akp sadece ankarada 400 bin haneye bu yardımları yapmaktaydı. elbette içlerinde bu yardımları alsa da oy vermeyenler vardır, bu yardımları almasaydı da akp'ye oy verecek olanlar da vardır.ama bu yardımların akp'ye fazladan oy getirdiği de açıktır.
yukarıda belirttiğim modernist kitle içinde akp'ye oy verenlerinse menfaatleri haliyle erzak kömür değildir.bu menfaat grupları daha çok akp'nin oluşturduğu rant düzeninden yararlanırlar.bunun için yaşam tarzlarına hiç uymasa da akp'ye oy verirler.geleneksel muhafazakar kitle içinde de böyle bir grup vardır.
sonuç olarak akp'nin en büyük rakipleri chp ve mhp daha iyi organize olup,seçmen listelerine ve sandıklara sahip çıksalar, daha genç,daha dinamik liderlere sahip olsalar ve kendi ideolojilerini sağa sola yalpalanmadan tastamam savunsalar akp'nin tüm seçim rüşvetlerine rağmen %40 ve civarı bir oy alma şansı kalmaz.çünkü chp ve mhp ne kadar güçlü olurlarsa,ne kadar antiemperyalist bir çizgide yani millici bir çizgide hareket ederlerlerse geleneksel muhafazakar kitlenin içinde akp'ye oy verenlerin en azından bir kısmını akp'den uzaklaştırırlar.