cahiliye döneminde ''kara kadının oğlu'' olarak isimlendirilen sahabedir. hatta mekke'nin fethinden sonra bile ezanı bilal okuduğu için ''muhammed bu kara kargadan başkasını bulamadı mı?'' denip aşağılanmaya devam edilmiştir, cahiliye aklı hiçbir zaman ölmemiştir çünkü. kendisi habeşlidir, habeş ise kelime manası itibarı ile derisi sıkı ve kavruk olan manalarına gelir. nitekim araplarda semiz hayvanlara ''habeş'' dendiği de olur. kendisi somalili değil, etiyopyalıdır. etiyopyanın o gün ki adı habeşistan'dır, daha doğrusu arapların taktığı isim budur.
hikaye edilir ki bilal ezanı okuduğunda ''şın'' harflerini çıkaramıyordu, çünkü habeş dilinde ''şın'' sesi yoktur, ayrıca bilal'in arapçası da fasih değildir. ''eshedu'' dediği için sahabelerden birinin peygamber'e şikayet ettiği anlatılır. hikaye odur ki peygamber ''bilal'in sın'ı allah katında şın'dan hayırlıdır'' dediği anlatılır.
ayrıca sabah namazlarındaki '' essalatu hayrun minnen nevm (namaz uykudan hayırlıdır)'' bilal-i habeşi'nin, kamete yani davete eklediği bir sözdür. çünkü ezan sıradan bir davettir.
peygamber'in ölümünden sonra çoğu kişinin yaptığı gibi şam diyarına gitmiş ve orada vefat etmiştir, ayrıca tarsus'ta da kendisinin ismini taşıyan makam vardır.
