arap ülkeleri için konuşursak özellikle körfez ülkelerinin, ekonomik gelişmişliklerini ve güçlerini gökdelen dikmek, çölü ormana çevirmek, okyanusa ada yapmak gibi gösterişe harcamaları sebebiyle doğrudur...bilim ve sanat adına dünyaya bir şey katmak yerine hunharca tüketim yapmaları gelişmelerinin önündeki en büyük engeldir...bunun dışında iran'daki yönetim sistemi, tükiye'deki adaletsiz gelir dağılımı ve malum eğitimsiz insan profilinin yanındaki daha binlerce sebep, bangladeş ve endonzeya gibi ülkelerdeki aşırı nüfus, ırak ve afganistan'da yaşanan savaşlar, asya kıtasındaki islam ülkelerinin bağımsızlıkarını henüz 50 60 yıl önce kazanmış olmaları, afrika ülkelerindeki sömürü gerçek anlamda islam ülkelerinin geri kalmış olmalarına sebep faktörlerdir...
ama illa farklı bir sebep arayacaksak da, sanayi devriminin avrupa'da meydana gelmiş olması ve fabrikalaşmanın ta 18. yüzyıla dayanması ve bunun yanında bu ülkelerin nüfuslarındaki denge bu kıta ülkelerinin gelişmesinin en önemli nedenlerdir...sanayi devrimini yaşamış olmak bile 21. yüzyıl için muasır bir devlet olmaya yeterlidir...
