modern zamandan önce anadolu da, mesleki dayanışma ve fütüvvet disiplini ile hareket etmiş olan ahi teşkilatlarının direncine karşı koyamayan kimi hıristiyan esnafın karşı karşıya kaldığıdır. esnaf yapılanmalarını gayr i müslimlere karşı kuran tekelci tasavvuf kulüpleri, müslüman olmadan ahi olunamayacağını idrak eden birçok ticaret erbabını din değiştirmeye mecbur bırakmıştır.
