Sorgulanması gerekendir. Devleti tek başına değerlendirmek masum değil, evet. Bu işin gladiosu oluyor, istihbaratı oluyor, "temiz iş" çıkarman gerekiyor, her konudan -bir şekilde- alnı ak, yüzü pak çıkman gerekiyor gibi gibi... Bu kıta Avrupası ile doğu arasında sosyolojik açıdan da ekonomik açıdan da sıkışıp kalmış olan ülkemiz, ne yazık ki devletin bir kapalı sistem olduğu garantisini vermek için çok narin. Bunu geçtiğimiz darbelerde ve faili meçhul cinayetlerde çokça gördük. Bir Uğur Mumcu realitesi var; sen çık Kürt Dosyası'nı yazmaya başla, nihayetinde MiT* ve Abdullah Öcalan ilişkisini yazma merhalesine gel ve birilerince (devletçe) katledil.
Bilmiyorum, nerede devletler kapalı birer sistem gibi davranırlar ama, benim sezgilerim bana, bu ideal portrenin gerçeği yansıtmadığını söylüyor. insanın sosyokültürel ve siyasi evrimi, tek bir yolu seçti ve oradan paldır küldür devam ediyor, ki hep öyle devam ediyor bu işler. Şıklar vardı ama doğru olanı da yoktu yanlış olanı da. Bir "süpergüç" imajı var ve buna uyan devletler, 3. Dünya ülkelerini bir çeşit denek gibi kullanıyorlar diyebilirim. Böyle düşünüldüğünde, yine de kendi içinde tutarlı bir sistem var, bu rahatlatıcı. Öldürülen insanlara bağlı olarak kan da korunuyor, öldürülemeyen fikirler de, buna bağlı olarak özgürlükler de. Hobbes'un Leviathan'ında olduğu gibi.
