geçmişteki nesille bugünkü nesli kıyasladığımızda karşılaşına gerçektir. işin fenni boyutuna değinmiyorum, esasen fenni açıdan da çok fark yok. okur yazar oranı şimdi daha çok olsa da şu anda da osmanlıdaki gibi hazır teknoloji ithal ediyoruz değişen bişey yok. okur yazar oranı çok ama kitap satışları az, okuma bilgimizi sadece tabela okumakta kullanıyoruz yani.
fakat eğitim denen şey bir insanı dönüştürmekse, osmanlının bunu çok iyi yaptığı kesindir. zira kurtuluş savaşında baktığımızda ve hatta çanakkaleye baktığımızda merminin önüne kendini seve seve atan askerleri görüyoruz, bu büyük bişey, dünyada eşi benzerine az rastlanır, ölüme gidiyorsun, boru değil, fakat hiç düşünmüyor, bu kişinin ölüm gibi büyük bir olay karşısında bu kadar rahat olmasını ya hipnozla ya da müthiş bir eğitimle açıklayabiliriz. evet osmanlı toplumu kravat takmazdı, evet biraz bağnazlıkları vardı, fakat çok vatanseverlerdi.
şimdiki çağdaş modern eğitim sisteminden ise, askerlikten yırtmak için açıköğretim okuyan, barlarda pavyonlarda sabahlayan, devletin askerine polise taş atarak kendini özgürlük savaşçısı zanneden anarşistler yetişiyor.
