her padişah gibi iyi ve kötü yaptırımları, icraatları olan, fakat nedense hakkında hep at gözlüklü yorumlar yapılan padişahtır.
sultan abdülaziz sultan ikinci mahmud ile birlikte yönetim işlerine en büyük önemi gösteren sultandır; öyle ki osmanlı ordusunda hizmet eden askerlerin kıyafetlerini bile kendi çizmiş, isveç e sipariş edilen zırhlıların planlarını da kısmen bizzat çizmiştir. orduyu güçlendirmiş, dönemin en büyük üç filosundan birini oluşturmuş, ilk kez şehzadeleriyle birlikte avrupa seyahatine çıkmıştır. genelde balkan isyanlarıyla uğraşmak durumunda kalması ve yeni düşünce akımlarına önceleri sıcak bakıp sonradan cayması ise sonunu getirmiştir.
elbette eleştirilecek yönleri de vardır kendisinin!
avrupalı tüccarlardan çok fazla borç almış ve bu paraları genelde savurganca harcamıştır, fatih sultan mehmed in istanbul kuşatmasında kullandığı bazı topların da dahil olduğu birçok tarihi eseri yabancılara hibe etmiştir armağan olarak, aldığı borçlardan biri 1900 yılına kadar ödenememiş ve bu borca karşılık fransız donanması gelip midilli yi işgal etmiştir...
halefi abdülmecid aslen beşinci murad ı tahta geçirmeye çalışmışsa da düzeni değiştirememesi üzerine kendisi padişah olmuştur, tabii işin ilginç yanı aralarındaki en yetenekli şehzade olarak anılan beşinci murad birkaç ay, en idealistleri olan abdülaziz 15 yıl saltanat sürerken aradan sıyrlan ikinci abdülhamid tam 33 yıl devletin başında kalmıştır, ilginç bir ayrıntıdır.
