yadırgamadığım çünkü maalesef benim de ve hatta bütün insanlarında yaptığını yapan insandır.
iyi bok yemediği kesin ama böyle gelmiş böyle gider. ne yaptığını bilmeyen maymunlar gibiyiz.
bu arada bir maymun hikayesi.
*****
Yapılan deney gayet basit: 5 maymun bir odaya koyulur. Odanın ortasında bir merdiven ve merdivenin en üst basamağında ise muz vardır. 5 maymundan bir tanesi, beklendiği gibi, muzu yemek için merdiven çıkmaya başlar. Merdivene muzu almak için çıkmaya teşebbüs eden her maymuna dışarıdan soğuk su sıkılır. Sadece merdivene çıkmaya çalışan maymun değil, diğer 4 maymun da soğuk sudan nasibini alır. Her maymun, en azından bir kere, merdivene çıkmaya teşebbüs eder fakat muz yerine hem kendisinin hem de diğer maymunların elde ettiği tek şey soğuk bir duş olur. Bir müddet sonra, maymunlar, soğuk suyun, merdiven ve muz ile ilgili olduğunu anlarlar ve muza doğru hareketlenen maymunu, grup olarak engellemeye (döverek) başlarlar.
Bir müddet sonra, maymunlardan biri dışarı alınır, yerine yeni bir maymun konulur. Durumdan habersiz, yeni maymunun ilk yaptığı iş, muza ulaşmak için merdivene tırmanmak olur. Fakat diğer dört maymun buna izin vermez ve yeni maymunu döverler.
Bir süre sonra orijinal maymunlardan bir diğeri daha dışarı alınır ve yerine yeni bir maymun konulur. O yeni maymun da, merdivene ilk yaptığı atakta dayak yer. Bu maymunu en istekli ve azimli döven de biraz önce diğerleri tarafından engellenen ve ilk dayağı yiyen birinci yeni maymundur.
Araştırmacılar, maymunları teker teker değiştirmeye devam ederler, ta ki orijinal (soğuk su ile ıslatılan) maymunların hepsi, yeni (soğuk su ile ıslanmamış) maymunlarla değiştirilen kadar. Her yeni maymun, merdivene çıkmayı dener fakat diğer 4 maymun tarafından dayak yer ve engellenir. Artık odada 5 yeni maymun vardır. Hiçbiri, daha önce soğuk su ile ıslanmamıştır ama yinede merdiven çıkmaya çalışan her maymun, diğerlerinden dayak yer. Nedenini bilmeden, merdiven ve muz, odada bulunan her maymun için "yasak bölge" haline gelmiştir!
Eğer, maymunların konuşma yeteneği olsa ve biz onlara sorsaydık:
Neden merdivene muzu almak için çıkanı dövüyorsunuz?
Sanırım cevapları:
