çerağ uyandırmak

entry4 galeri
    4.
  1. çerağ kelime olarak mum ya da kandil ile aynı anlamdadır. Bildiğin lamba. Çırağan sarayının ismi buradan gelir (çerağan sarayı - ışıklı saray).
    Çerağ uyandırmak, mevlevi terbiyesinde kandili yakmak anlamına gelir. Hatta mevlevi terbiyesinde mesela kapıyı kapat da denmez. Allah kimsenin kapısını kapatmasın anlamında kapıyı sırla ya da ört denir. Mumu ya da kandili yak da bu şekilde, Allah kimsenin çırasını yakmasın anlamında çerağı(mumu) uyandır denirmiş.
    Bir diğer anlamı ise kafanın üzerinde ateş yakmak. Bu en ilginci hatta. Zamanında "aşki" yani asıl ismiyle şair ilyas, devrin hükümdarı kanuni sultan süleymanın dikkatini çekmek için yapmış.
    Bir kişi, dilekçesini, bürokratik makamlarını atlayarak padişaha vermek isterse, padişahın mesela cuma selamlığı sırasında halkın arasında yürümesini fırsat bilir ve dikekçesini havaya kaldırarak "padişahım çok yaşa" der. Bir görevli bu dilekçeleri toplar. Padişah ile yüzyüze görüşmek isteyen ise biraz neft yağı alır (damıtılması bilinmediği halde 1500lerde bile petrolün varlığı ve yanıcılığı bilinirdi. Bu isimle anılırdı.) ve bunu insan kafasının üstünde devrilmeyecek bir kaba koyar. Saçlarını kazıtır. Padişah geçerken bu petrol dolu kabı kafasının üstünde ateşe verir. Bu ilginç eyleme de çerağ uyandırmak denir.
    0 ...
  1. henüz yorum girilmemiş
© 2025 uludağ sözlük