soğuk savaş ertesinin getirdiği dinamizme rağmen belli tıkanıklıklarla ( dağlık - karabağ, diaspora nın tarihsel ideası ) ilerlemeye çalışılan, türkiye için hayati önem taşıyan kafkasya politikasında dışarıda bırakılması söz konusu ol(a)mayacak olan ermenistan ın milli ögeli tutumunun şiddetine göre biçimlenme eğilimindeki ilişkilerdir.
1991 yılında bağımsızlığını ilan eden ermenistan ı hiçbir koşul olmaksızın tanıyan ve sözü edilen devleti 92 de imzalanan karadeniz ekonomik işbirliği örgütü ne kurucu üye olarak davet eden türkiye, görünürde karşılıklı çıkar ( dağlık karabağ da inisiyatifi ele alma, ermeni diasporasının etkinliğini kırıp devletlerarası ilişkileri temellendirme ) ilkesine dayanan tek taraflı çabaların birer ürünü olarak, ermenistan ın bağımsızlığından sonra yapılan yardımların taşıyıcısı ve ulaştırıcısı olmuş ; batı dünyası ile ilişkiye girmek isteyen ermenistan a gönüllü köprü kuracak kadar istekli davranmıştır.
ilişkilerin normalleşmesini isteyen ve bunun için somut adımlar atma isteği taşımış olan devlet başkanı petrosyan faktörü, azeri - ermeni savaşı sonucunda temasların kesilmesini engelleyememiş ; türkiye nin uygulamaya başladığı ambargolar eliyle, iki ülke arasındaki yavan ekonomik ilişkilerin muhafazasını getirememiştir.
hocalı katliamından sonra türkiye tarafından kapatılan ermenistan hududunun getirdiği sıkı hava, 1995 yılında türkiye tarafından açılan istanbul - erivan hava koridoru neticesinde dağılma eğilimine girmiştir. ancak koçaryan ın 1998 yılında iktidara gelmesi ve ( sözde ) soykırımın uluslararası boyutta tanınmasının hızlandırılması çalışmalarına girilmesi ilişkileri yeniden gerginleştirmiştir. iki ülke arasındaki soğuk ilişkilerin 2000 li yılların ortalarından itibaren bir yumuşama eğilimine girdiğini söylemek zor olmayacaktır. sarkisyan ve abdullah gül ün futbol müsabakaları ile yürütmeye çalıştıkları vizyon çalışmaları, isviçre nin ortaklığında devreye sokulan protokollerin getirdiği, diplomatik açlığı tatmin etmeye dayalı işaretler gibi etmenler bunu getirmiştir. ancak iki ülkenin de yargı organlarından geçemeyen ilişki yapıcı protokoller sonucunda görüşmelerin tıkandığı ve bunların süresiz olarak askıya alındığı bilinmektedir.
öç alıcı tavırlarıyla ilerleyen diaspora nın hedef tarihi olan 2015 in önemine değinmek de gerekmektedir. şimdiden başlayan anma hazırlıklarının dünya geneline yayılacak olan " büyük kıyım " aşısına yönelik girişilen çabaların başlangıç noktasını oluşturacağını söylemek mümkündür. diplomatik istişare kanallarını açtırmamak suretiyle, ermenistan devletini hiçbir şartta oyuna sokmamış olan milliyetçi diasporanın yapacakları karşısında denge politikası izlemek ve önem atfedilen yılı psikolojik olarak önde bitirmek gerekmektedir.
