en başta mevsim şartları gelmektedir. fakat bunun yanısıra almanlar sscb den bu şekilde bi direnç beklememekteydiler. Nitekim alman generallerin ve hitlerin baskısı sonucunda aptalca durumlarda çekilmek yerine direnmeye zorlanan alman ordusu o kış şartlarında lojistik yetersizlik de eklenince telef olmuştur.