lenin'in uyguladığı sosyalizm pratiğine uymayan eğitim şeklidir. lenin'in de dediği gibi, ana dilde eğitim küçük burjuva milliyetçilerinin ortaya attığı emperyalist bir yaklaşımdır. ayrıca sovyet kurulduğunda da resmi dili rusça idi ve bu böyle devam etti. ulusların kendi sonunu tayin hakkına gelirsek, buradaki amaç ulusların milliyetçilik yapmasını değil, sosyalizmi kurmasını sağlamaktır. zira sovyet sosyalizminde örnek bir kazakistan, "ben istemiyorum kardeşim, ben kendi bağımsız, kapitalist devletimi kurmak istiyorum" ya da "kendi anadilimde eğitim görmek istiyorum" dese, buna sovyet izin verir miydi? sosyalizmi savunup ana dilde eğitim diyenlerin daha lenin'in pratiğinden haberleri yok. bugün olay sadece kürt milliyetçilerinin sosyalizmi kullanmasıdır. yoksa bugün ak parti ile iş birliği yapıp ılman islam'a oynamazlardı.
-okulların, milli topluluklara göre ayrılmasına, işçi sınıfı savaşımı (sosyalizm, a.y.) açısından çok daha şiddetle karşı koymalıyız!
-işin aslında, kültürde ulusal özerklik, yani eğitimin ulusal-topluluklara göre kesinlikle ve tümden ayrılması, kapitalistler tarafından değil (çünkü onlar henüz işçileri bölmek için daha kaba yöntemlere başvuruyorlar), avusturyanın oportünist darkafalı aydınları tarafından bulunmuştur
v.i.lenin, ulusal sorun ve ulusal kurtuluş savaşları çev. yurdakul fincancı, sol yayınları, ekim 1993 ankara, ikinci baskı, s. 95-96-97-98