carl ritter in organik devlet atılımından etkilenen friedrich ratzel tarafından geliştirilen ve almanların 19. y.y. daki muhafazakar emperyalizmlerine dayanak oluşturan kavram. devlet egemenliğinde genişleyen insan topluluklarının varlığını meşrulaştıran ve kolonyalist hamlelere zemin hazırlayan yaklaşım, 20. y.y. alman pan hareketlerini de beslemiş ; yitik vatanın hissettirdiği romantikliğin karşısına realist bir tutumla dikilmiştir.
