Övülme gereği hissedilmesi gereken kültür. Osmanlı kültürü sistemler bütünüdür. haberleşme sistemi, lonca sistemi bunlara örnek gösterilebilir. çok büyük olan bu yapı yaklaşık 350-400 sene çok sağlam bir şekilde yürütülebilmiştir. sistem o kadar sağlamdır ki yıkılması yaklaşık 200-250 yıl sürmüştür. bu doğal süreçin neticesidir. devletin çok büyüyüp kontrol sağlamada zorlanması hasebiyle bu sonuç ortaya çıkmıştır. ama bu yıkılma süreci 3-5 sene değil dediğim gibi 200-250 sene sürmüştür. Kötü kültür diye birşey olamaz. kültür içinde sapmalar olabilir. bu da yapının büyüklüğünden kaynaklanır. Devletler nasıl ki insanlar gibi doğarlar büyürler ölürler osmanlı'da bu süreci yaşamıştır.
