Tam genelgeçer doğrular diye başlık açacaktım ki aramaya inandım ve aradığım başlığı buldum...
Genel doğrulardan bahsederken ilkokul çocuğu gibi sayısal formüllerden bahsetmeyeceğim. Mesela yerçekimi bir kanundur ama bu konu dışı.
Gelelim bizi ilgilendiren doğrulara. Yani beni ilgilendiren doğrulara desem daha doğru olur yahut da burada bahsedeceğim genel doğrulara...
Genel doğrulara ulaşmak için kaynağımız tarih bilimi ve psikoloji bilimi gibi sosyal bilimler, yöntemimiz iç ve dış gözlemdir.
Özellikle tarih biliminin genel doğrulara ulaşmamızda önemli olduğunun altını çizelim.
Mesela Osmanlı tarihinden alınacak çok dersler vardır. Yeter ki tarih kitaplarını sadece entelektüel birikimimizi artırmak için okumayalım.
Şu soruyu sorarız kendimize:
- Osmanlı'yı yıkan en önemli sebeb nedir?
Farkında olmadan genel doğruları ararız bu sorunun içinde ve yanlışları bulmaya çalışırız.
Hepimiz biliriz Osmanlı'nın yükselme dönemlerinde sık sık hoşgörü politikasını anlatırdı öğretmenlerimiz. Sonra Osmanlı gerileme dönemine girdiğinde niteliksiz eğitimden, çağı yakalayamamaktan, rüşvetten, yolsuzluktan bahsederlerdi.
Kontrolsüz güç, güç değildir derler ya ordu tam bir kontrolsüz güçtü yani güç değildi. Bu güçsüzlükten eyaletlerde isyanlar çıktı, yeniçeriler seyretti. Onlar ulufenin derdindeydi. Gericiler çıkarları uğruna yenilikçi genç Osman'ı boğazladılar, Selim'i tahttan indirdiler. Hanımlar kendi ihtiraslarının peşindeydi.
Bir dönem hristiyanlar boğazlandı bir dönem Müslümanlar köle yerine konuldu.
