Demokrat Parti döneminde gençlere, halka, muhaliflere yapılan baskı ve zulümü tarihleriyle gösteren yazıdır. Menderes hükümetinin aslında masum olmadığını ve her alanda insanlara baskı ve zulüm uyguladığını göstermektedir. Mazlumları oynayanların gerçek yüzünü göstermektedir. Ekonominin berbat hale geldiği, basının her türlü engellemeye tabi tutulduğu, başka partilerden insanlara saldırıldığı engellendiği dönemdir. Ülkenin aslında git gide daha battığını manda haline geldiğini göstermektedir.
okunduğunda aslında demokrat parti döneminin sadece ekonominin kötüye gittiği, halkın bölündüğü, ülke topraklarının yabancı işgaline açıldığı, muhalefet yapanların saldırıya uğradığı, basının susturulduğu bir dönem olduğu gözükecektir.
bu yazı darbeyi savunan bir yazı değil aslında mazlum gözükenlerin mazlum olmadığını gösteren bir yazıdır.
1950'den itibaren yıl yıl yazılmıştır*. Ocak'ta yeni bir yıla geçildiğini anlayabileceğiniz için yılları yazma gereği duymadım. copy paste değildir tekrar söylüyorum kendim kontrol ederek düzenleyerek yazdım. kaynak arayanlar wikipedia'da bulabilir kronolojiden aldım.
---
28 Temmuz'da Türk Barışseverler Cemiyetinin başkanı Behice Boran ve genel sekreter Adnan Cemgil, Türkiye askerinin NATO'ya peşkeş çekilerek Kore'ye ölüme gönderilmesini protesto ederek bildiri dağıttı için tutuklandı.
28 Ağustos'da Demokrat Parti'li bir yazar tarih kitaplarından ismet inönü'nün adını çıkardı.
25 Eylül'de General Tahsin Yazıcı komutasındaki 4500 kişilik bir tabur, tüm masraflar Türkiye'ye ait olmak üzere ve TBMM kararı olmaksızın Kore Savaşına gönderildi, asker NATO'ya peşkeş çekilerek ölüme yollandı.
12 Aralık'da Hükümet, CHP Genel Merkez Binasına el koydu.
20 Şubat'da Rus yazarların kitaplarının okutulması engellendi, kütüphaneden kaldırıldı.
24 Şubat'da Kırşehirde Atatürk büstü Demoktat Parti'li bir grup tarafından saldırıya uğradı.
13 Mart'da Demokrat Partili bir belediye başkanı ismet inönü'nün sınırdışı edilmesini istedi.
25 Mart'da Demokrat Partili Milli Eğitim Bakanı Tevfik ileri, solcu öğretmenleri tasfiye etti.
28 Mayıs'da Demokrat Parti Sendika'ları komünist düşünce ürünü bulduğunu kaldırılması gerektiğini açıkladı.
22 Haziran'da Statlardan ve çeşitli kurumlardan ismet inönü'nün adı kaldırıldı.
9 Ekim'de Devlet iç borçları yüksek bir artışla 2 milyar 565 milyon lirayı buldu.
21 Ocak'da Demokrat Parti'nin Amerikancı politika sonucu girdiği Kore Savaşı'nda 34 subay, 46 astsubay ve 1252 er şehit oldu.
18 Şubat'da Türkiye resmi olarak NATO üyesi oldu ve düşman işgalinden zar zor temizlenen Türkiye topraklarına NATO ve ABD üsleri kurulmaya başlandı.
8 Ekim'de inönü Balıkesir'e miting için giderken şehirde Demokrat Parti'li bir grup inönü'ye linç girişimi için şehirde konuşlandı.
21 Ocak'da Türkiye petrollerinin işletilmesi bir ABD şirketine verildi.
9 Nisan'da döviz açığı 553 milyon doları buldu.
17 Nisan'da Ev kiralarına yüzde 100, dükkan kiralarına yüzde 150 zam yapıldı.
30 Mayıs'da Sovyetler Birliği, Türkiye'ye bir nota vererek toprak taleplemediklerini sadece dostluk kurmak istediklerini bildirdi fakat Menderes hükümeti bunu kesin bir dilde reddederek komşu ile ilişkileri gerdi.
14 Aralık'da CHP'ye ait mallara hükümet tarafından çıkarılan bir yasa ile el konuldu.
24 Aralık'da CHPnin Ulus Gazetesine eleştiri yazıları yüzünden el konuldu.
18 Ocak'da Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanunu ile yabancı sermaye ülkede güçlendirildi.
7 Mart'da Petrol isletmeciliğini yabancı sermayeye açan ve Max Ball adlı bir yabancının hazırladığı Petrol Yasası Menderes Hükümeti tarafından Mecliste kabul edildi.
8 Mart'da Basın Kanunu ile basın üstünde sıkı bir denetim ve baskı kuruldu, eleştirinin önü kesildi. Hakaret suçlamaları için kanıt gerekliliği ortadan kalktı.
14 Mart'da Demokrat Partiden istifa ederek CHPye geçen Adnan Menderesin yeğeni Özdemir Evliyazade, Celal Bayar'a hakaret etti gibi bir bahane ile tutuklandı.
18 Nisan'dA Mersinde seçim konuşması yapan ana muhalefet lideri inönü Demokrat Parti'li bir grup tarafından saldırıya uğradı, inönü ölümden zor kurtuldu.
14 Haziran'da Seçimlerde CHPye oy veren Malatya ceza amacıyla bölünerek Adıyaman ili kuruldu.
7 Ağustos'da Bir yazısında Adnan Menderes'i eleştiren Millet Gazetesi sahibi Fuat Arna, Adnan Menderes'e hakaret etti gibi bir bahane ile tutuklandı.
18 Ağustos'da Nurettin Ardıçoglu ve Hüsnü Söylemezoğlu Millet Gazetesi'ndeki eleştiri yazıları yüzünden 7şer ay hapis cezasına çarptırıldılar.
28 Ağustos'da Emekli General Sadık Aldoğan, Millet Gazetesi'ndeki eleştiri yazısı yüzünden tutuklandı.
23 Eylül'de Yeni Ulus Gazetesi yazarları Hüseyin Cahit Yalçın, Cemal Sağlam, ibrahim Cüceoglu hapis, Nihat Erim para cezasına çarptırıldı, eleştiri yazısı yüzünden.
1 Aralık'da Yeni Ulus Gazetesi yazarı Hüseyin Cahit Yalçın sert eleştiri yaptığı bir yazı yüzünden 26 ay hapse mahkum edildi ve 79 yaşında hapse girdi.
20 Mayıs'da Muhalif Akis dergisi yazı isleri müdürü Cüneyt Arcayürek tutuklandı. Eleştiri yazıları yüzünden 6 ay hapis cezasına çarptırıldı.
20 Temmuz'da Polis hükümetten gelen bir emirle CHP Isparta Il Kongresini dağıtıp CHP Genel Sekreteri Kasım Gülek kürsüden indirildi.
24 Ağustos'da Karadeniz gezisine çıkmış olan CHP Genel Sekreteri Kasım Gülek, Sinopta tutuklanarak Istanbula getirildi ve bir gün hapiste kaldı. (Ertesi yıl benzer bir geziye kalkışması ve Rizede dükkân sahiplerinin elini sıkması, gösteri yürüyüşü sayılarak 6 ay hapse mahkûm olacaktır).
5 Eylül'de Demokrat Partililerin tertibi ile Mustafa Kemal'in Selanik'teki evine bombalı saldırı düzenlendi.
7 Eylül'de 6-7 Eylül olayları hükümet tarafından planlı bir şekilde Komünistlere yıkıldı ve Emniyet Amirliklerince komünist olarak bilinen 48 kişi, tahrik ve tahrip suçlamasıyla tutuklanıp Harbiyeye getirildi. idam talebiyle yargılanması öngörülen bu kişiler arasında Aziz Nesin, Kemal Tahir, Dr. Can Boratav, Asım Bezirci, Hasan Izzettin Dinamo da bulunuyordu. Olayların büyümesi üzerine sıkıyönetim ilan edildi.
19 Eylül'de Muhalif yayınlarından dolayı Ankarada Ulus Gazetesi süresiz, Istanbulda ise Hergün, Hürriyet ve Tercüman gazeteleri 15 gün süreyle kapatıldı.
15 Ekim'de Demokrat Parti 19 milletvekilini görüş farklılıkları sebebiyle partiden ihraç etti.
2 Mart'da Ulus gazetesi yazarı Şinasi Nahit Berker eleştirisel yazıları yüzünden bir bahane ile 1 yıl hapse mahkum edildi.
8 Nisan'da Adnan Menderes muhalefete sapık, sahtekar, inkarcı, adi ve alçak diyerek hakaret etti.
7 Haziran'da Demokrat Parti hükümetinin hazırladığı yeni Basın Kanunu Mecliste kabul edilerek basın özgürlüğü tamamen kaldırıldı.
14 Haziran'da CHP Genel Sekreteri Kasım Gülek 1 yıl hapse ve 4 ay Bursada ikamete mahkum edildi.
15 Haziran'da Akis Dergisi muhalif tavrı yüzünden toplatıldı.
27 Haziran'da Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu Demokrat Parti hükümeti tarafından kabul edilerek gösteri ve yürüyüş hakkı engellendi.
30 Temmuz'da Ordu, Giresun ve Trabzonda CHP'nin toplantı yapılmasına izin verilmedi.
4 Ağustos'da Ulus gazetesi muhalif tavrı yüzünden toplatıldı.
11 Şubat'da CHP Genel Başkanı inönünün damadı ve Akis Dergisi başyazarı Metin Toker muhalif tavrı yüzünden tutuklanarak cezaevine girdi.
11 Nisan'da Halk gazetesi sahibi Ratip Tahir Burak bir eleştiri karikatürü nedeniyle tutuklandı.
17 Nisan'da Atatürk Orman Çiftliğinden arazisinin satımının önünü açacak yasa hükümet tarafından kabul edildi.
6 Mayıs'da isçi sendikaları kapatıldı.
27 Mayıs'da Demokrat izmir gazetesi muhalif tavrı yüzünden 1 ay süreyle kapatıldı.
31 Mayıs'da Bazı fabrikalar hammadde yokluğundan kapanmaya başladı ve kapanan bir fabrikada 720 işçi işsiz kaldı.
6 Temmuz'da Hükümet, Istanbul Gazeteciler Sendikasını kapattı.
20 Ekim'de Adnan Menderes Adanada yaptığı seçim konuşmasında "Istanbulu ikinci bir Mekke, Eyüp Sultan Camiini de ikinci bir Kâbe yapacağız gibi konuşmalarda bulunup dini istismarda bulundu.
27 Ekim'de DP'nin oyların % 47,9unu aldığı 1957 seçimleri Türkiye tarihinin en şaibeli seçimi olarak tarihe geçti. Örneğin Gaziantep'te önce CHP'nin farkla kazandığı açıklanmış ardından birden oy oranları değişerek DP'nin kazandığı açıklanmıştır. Bu yüzden çıkan olaylar sırasında CHP'li 1 kişi DP'li bir grup tarafından öldürülmüş hükümet tarafından buna yayın yasağı konulmuştur.
29 Ekim CHP'liler Cumhuriyet Bayramı alanına sokulmadı, buna tepki veren CHP'liler ordu kullanılarak tehtid edildi. Birçok CHP milletvekili tutuklandı.
1 Kasım'da Demokrat Parti hükümeti halk tepkisinden çekindiği için hükümet orduyu kullandı, meclis çevresine ordu ve tank konuşlandırdı.
27 Aralık'da Basın kısıtlamalarına olan eleştirileri yüzünden Anayasa Profesörü Hüseyin Nail Kubalı hükümet tarafından Istanbul Üniversitesindeki görevinden uzaklaştırıldı.
09 Nisan'da Milletvekili Bülent Ecevitin bir eleştiri yazısı yüzünden muhalif Ulus Gazetesi tekrar kapatılmıştır. Gazetenin sorumlu müdürü Ülkü Arman 1 yıl, karikatürcü Halim Büyükbulut da 14 ay hapis cezası aldı.
06 Mayıs'da Ulus gazetesi yazı işleri müdürü Nihat Subaşı 8 aylık hapis cezasını yatmak üzere cezaevine girdi.
07 Mayıs'da Ulus gazetesi yazarı Şinasi Nahit Berker 8 ay yatmak üzere cezaevine girdi
08 Mayıs'da Yeni Gün gazetesi yazı işleri müdürü Erdoğan Tokatlı 34 gün yatmak üzere cezaevine girdi. Sıkıyönetim kararlarına uymadığı iddiasıyla Milliyet gazetesi 15 gün süreyle kapatıldı.
09 Mayıs'da Yeni Gün gazetesi ve Akis dergisi birer ay kapatıldı. Yazı işleri müdürleri Altan Öymen 10 ay, Tarık Holulu 16 ay hapis cezasına çarptırıldı.
14 Mayıs'da Akis Dergisi sorumlu müdürü Ziya Ademhan 1 yıl hapse mahkum oldu.
28 Mayıs'da Eskişehirde Hür Bilek gazetesinin sahibi Abdülkadir Gürol ile yazarı ismail Aras 1er yıl hapis cezasına çarptırıldı; gazete 1 ay süreyle kapatıldı..
28 Mayıs'da Akis dergisi yazı işleri müdürü Yusuf Ziya Ademhan 3 yıl, başyazarı Metin Toker 1 yıl hapis cezasına çarptırıldı; dergi de 3 ay kapatıldı.
02 Haziran'da CHP basın toplantısına yayın yasağı konuldu. Muhalefetin sesi kesilmek amaçlandı.
05 Haziran'da Lüleburgazda yayımlanmakta olan Özdilek gazetesinin sahibi ve başyazarı Gültekin Arda 9 ay hapis cezasına çarptırıldı.
06 Haziran'da Basına baskılar sürüyor; Ulus gazetesi yazı işleri müdürü Ülkü Arman ile aynı gazetenin yazarı Oktay Verel 1er yıl, cezaevinde bulunan Şinasi Nahit Berkerle Nihat Subaşı da 4er ay hapis cezasına çarptırıldı. E
16 Temmuz'da 11 bin ABD askeri incirlik üssüne getirildi.
19 Temmuz'da Nükleer silah taşıyan ABD uçakları incirlik üssüne indi.
02 Ağustos'da Devalüasyon oranı yüzde 221 oranına yükseldi.
04 Ağustos'da Menderes hükümeti IMF'den 250 Milyon Dolar kredi aldı.
06 Eylül'de Adnan Menderes muhalefet partisini tehdit etti.
21 Eylül'de Adnan Menderes basının her istediğini yazamayacağını söyledi.
12 Ekim'de Demokrat Parti tarafından Vatan Cephesi adında bir oluşum başlatıldı. Bu oluşum CHP'ye karşı oluşturuldu. Bu olay siyasi gerilimi ve bölünmeyi arttırdı.
18 Ekim'de Güvenlik güçleri Zile'ye gelen inönü'yü karşılamaya gelen vatandaşlara saldırdı ve bu saldırı sırasında silaha varana kadar her şey kullanıldı.
30 Kasım'da Demokrat Parti Adalet Bakanı Esat Budakoğlu ilk sekiz yıllık hükümet dönemi içerisinde 811 gazeteciye toplam 57 yıl hapis cezası verilmiş olduğunu açıkladı.
21 Ocak'da Yakup Kadri Karaosmanoğlunun Ulus Gazetesindeki muhalif bir yazısı nedeniyle kendisi ve yazı işleri müdürü Ülkü Arman birer yıl hapse mahkum oldu; gazete bir ay süreyle kapatıldı.
22 Ocak'da Demokrat izmir Gazetesi yazı isleri müdürü Şeref Balçıka 15 gün, gazetenin sahibi Adnan Düvenciye 1 yıl mahkûmiyet cezası verildi.
20 Şubat'da Uçak kazası sonrası kurtulan Adnan Menderes ülkeye döndüğünde Demokrat Partililer tarafından evliya olarak adlandırılmaya başlandı.
11 Mart'da Vatan gazetesinden alıntıladığı bir eleştiri yazısından dolayı, Ulus gazetesi Yazı isleri müdürü Ülkü Arman 1 yıl 4 ay hapse, 4 000 lira ağır para cezasına mahkum edildi. Ayrıca Ulus gazetesi1 ay süreyle kapatıldı.
12 Mart'da Haber gazetesinin sahibi ve yazı isleri müdürü Vedat Refiioğluna usulsüz tekzip yayımlamaktan 12 gün hapis cezası verildi.
***arkadaşlar artık gazetecilerin eleştiri haberi yüzünden hapse atılmasını daha fazla yazamayacağım ara ara vereceğim çünkü arka arkaya 10 tane var şu an.
01 Mayıs'da Uşak'tan ayrılan inönü'ye Demokrat Partililer tarafından taşlı saldırı yapıldı. izmirde CHPnin yapmak istediği toplantı engellendi. DPli partizanlar, Demokrat izmir Gazetesini bastılar, matbaa makinelerini parçaladılar.
02 Mayıs'da izmirde CHP Genel Başkanı ismet inönüyü karşılamaya gelenlere jandarma saldırdı, olaylar sonucu 10 kişi yaralandı; olaya yayın yasağı kondu.
04 Mayıs'da ismet inönü'nün aracı polis tarafından durdurulduğu sırada bir grup tarafından saldırıya uğradı ve son anda linç girişiminden kurtuldu. Olaya hükümet yayın yasağı koydu.
11 Mayıs'da Bursada yayımlanan Yeni Ant gazetesinden Derviş Sami Tasman ve Fethi Tasman da 1 yıl 1 ay hapis cezasına çarptırıldılar.
20 Mayıs'da Vatan gazetesi yazarlarından Sadun Tanju eleştiri yazısı yüzünden saldırıya uğradı.
27 Mayıs'da Ankarada yayımlanan Zafer ve Yenigün gazeteleri ve Ulus gazetesi eleştiri yazıları yüzünden 1 ay süreyle kapatıldı. Ulus gazetesi yazı isleri müdürü Ülkü Arman, Bülent Ecevitin bir yazısı nedeniyle 10 ay hapis cezası aldı.
03 Haziran'da Polis Zonguldak Maden işçileri Kongresine hükümet emri ile saldırdı. izmir Demokrat gazetesi 1 ay kapatıldı. Gazeteci Adnan Düvenci ve Şeref Baksık 16şar ay hapis cezasına çarptırıldılar.
13 Temmuz'da Trabzonda bir Amerikan üssü kuruldu.
29 Temmuz'da Istanbulda 3, Nazillide 1 gazeteci hapse mahkum edildi.
19 Eylül'de Çanakkale'ye gelen CHP milletvekilleri ibrahim Saffet Omay ve Daniş Yurdakula Demokrat Partililer saldırdı, aynı saldırı istanbul'a geldiklerinde de oldu.
01 Ocak'da Lüks otomobiliyle bir süredir yurt gezilerini sürdürmekte olan Said-i Nursi Istanbula getirildi.
25 Şubat'da CHPli Cemil Sait Barlas, 10 ay hapse mahkum oldu.
26 Şubat'da Hükümet, inönünün ve başka birkaç milletvekilinin dokunulmazlığının kaldırılmasını istedi.
02 Nisan'da Partisinin il kongresine gitmekte olan CHP Genel Başkanı ismet inönünün bulunduğu tren askeri birlikler tarafından hükümet ve vali emriyle durduruldu.
03 Nisan'da Ankaraya dönüş yolunda Yeşilhisara uğramak isteyen inönünün otomobili incesu köprüsü üzerinde askeri kamyonlar ve askerlerin oluşturduğu barikatlarla durduruldu.
07 Nisan'da CHP Genel Başkanı ismet inönünün Kayseri gezisinde karşılaştığı engellemeler ve bunlara alet edilmeleri nedeniyle bazı subaylar ordudan istifa etti. istifa eden subaylar tutuklanarak cezaevine konuldular.
12 Nisan'da CHP'ye Demokrat Parti tarafından silahlı bir ayaklanma başlatmak gibi bir iddiada bulunuldu.
27 Nisan'da iddialar sonucu DP tarafından oluşturan komisyonda 12 CHP Milletvekili 3-6 , inönü ise 12 oturum Meclisten çıkarılma cezası aldı. Bu sonuca itiraz eden ve direnen CHP'li vekillere meclise giren polis saldırıda bulundu. Mecliste hükümet tarafından yayın yasağı başlatıldı. Bu komisyon bu cezaları vermek dışında sivil ve askerî savcılarla yargıçların tüm yetkilerine sahip olma, istediği ev ve kuruluşu basabilme, öngördüğü evrak, belge ve eşyalara el koyabilme, gazeteleri toplatabilme ve matbaalarıyla birlikte kapatabilme gibi yetkilere sahip oldu. Komisyon kararlarına karşı gelmenin veya savsaklamanın cezası üç yıla kadar hapis oldu.
28 Nisan'da TBMM görüşmelerini haber yapmaya kalkışan tüm gazeteler hükümet tarafından konulan yayın yasağı yüzünden toplatıldı.
28 Nisan'da Istanbul Üniversitesi öğrencileri, üniversite merkez binasında hükümet aleyhine gösteri yaptı. Güvenlik güçleri, gösterilere saldırdı. Güvenlik güçlerinin üniversiteden ayrılmasını isteyen rektör Prof.Dr Sıddık Sami Onar, tartaklanarak Emniyet Müdürlüğüne götürüldü. Polis çaresiz kalınca ordu birlikleri çağrıldı. Gösterilerde, Orman Fakültesi öğrencisi Turan Emeksiz polis ateşi sonucu vurularak öldü, 40 kişi yaralandı. Üniversiteden çıkıp Sirkeciye kadar ilerleyen gençlerin karşı tarafa geçmemesi için köprüler açılarak geçiş kesildi. Ankara ve Istanbulda sıkıyönetim ilan edildi.
30 Nisan'da Gençlerin protesto eylemleri sırasında tankı engellemek için üstüne çıkan ve düsen Nedim Özpulat adlı genç öldü. Istanbulda bir gün sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Ali Ulvinin karikatürü nedeniyle Cumhuriyet gazetesi 10 gün süreyle kapatıldı.
04 Mayıs'da Yeni Sabah gazetesi 10 gün süreyle kapatıldı. Demokrat izmir gazetesinden 16 kişi mahkum oldu.
05 Mayıs'da Demokrat Partililer hükümete destek için Ankara Kızılayda bir gösteri düzenlemeye karar verdiler. iktidara karsı gençler de aynı gün, aynı saat, aynı yerde 555K adlı toplanmayı yaptılar. Dolayısıyla DPnin gösteri planı geri tepmiş oldu ve Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve Başbakan Adnan Menderes alanda protestolarla karşılandı.
06 Mayıs'da 555K gösterilerinin fotograflarını ve haberini yayımladığı gerekçesiyle Zafer gazetesi 1 hafta kapatıldı.
09 Mayıs'da Hür Adam gazetesi 10 hafta kapatıldı
16 Mayıs'da Menderes Hükümeti 19 Mayıs gösterilerini yasakladı.
18 Mayıs'da Aksam gazetesi 20 gün süreyle kapatıldı.
25 Mayıs'da Meclis, 20 Haziran 1960 tarihine kadar tatil edildi. Bugünkü birleşimdeki konuşmaların yayınlanması yasaklandı.
27 Mayıs'da ihtilal oldu. Türk Silahlı Kuvvetleri idareyi ele aldı. Meclis feshedildi. Yeni anayasa ve demokratik müesseselerin kurulması hazırlığına başlanıldı.
---
