yediden yetmişe varınca ol yaramazlardan idüğü saptanan eşkıyanın adları defter olınub mutlu kapuya bildirilmesine. Cihanda geçerli bu buyruk gereğince yöneticilerin araştırma ve taramalarıyla sayıları kırk bini bulan bu Kızılbaşların kimi ortadan kaldırıldı, kimi de hapse atıldı.1]
Uğurlu padişah hazretleri Anadoluda ikamet buyurduğunda, Kızılbaşları teftiş için vilayet valilerine hükm-i şerifler göndermiş ve yedi yaşından yukarıda olanlardan, ne kadar kerih[2] güruha mensup var ise, bütün eşkıyanın isimlerini defter ettirmiş idi Toplam kırk bin mikdarı olan bu sapıkların kimi maktül ve kimi mahpus olmuş idi[3]
bu sapkınlığın daha da ileri boyutlarda olduğunu tespit eder: Memurların ifratı ve bir takım suiistimalleri yüzünden, bu arada birçok günahsız kişinin de eza ve cefa görüp cezalandırıldığını, bu ferman nedeniyle salt Anadoluda değil Rumelinde yaşayan insanlar da çok büyük zarar gördüler. [4]
XIV. yy.da bazı isyanların çıkmasında, adaletsizliği amil olmasının devletin siyasetiyle hiçbir ilgisi yoktur. Bu adaletsizlik ve idareden duyulan memnuniyetsizlik Sünni Türklerin de iran'a gitmelerine veya isyan etmelerine sebep oluyordu. Devletin, Kızılbaş Türkler hakkında yaptığı şey, bilhassa siyasi faaliyet gösterenleri, faaliyetlerinin mahiyetlerine göre, cezalandırmaktan ibaretti.[5]
Sultan Selim Han, memleketin sınırını bu müfsit ve inançsızlardan temizlemek için evvela komutan ve idarecilere itaat edilmesi gereken bir emir gönderdi. Her şehir ve köydeki eskiden inançsız taifeye bağlı olanların isimleri araştırılıp; ömrünü delaletle geçirmiş, buluğa ermiş-ermemiş gençler ve yaşlıların tamamı, teferruatlı olarak kırk bini geçkin kişiyi zabtedip padişaha bildirdi. Sultan, hepsinin katledilmesini emretti. Sultanın Edirnede bulunduğu o kış Rumeli ve Anadoluda kadın, çocuk ve kadınların ceninlerinden başka hayatta o cemaatten hiç kimse kalmadı.[6]
--spoiler--
[1] Hoca Saadettin Efendi, Tacü-t Tevarih, IV, s. 176
[2] Çirkin, iğrenç, pis kokan
[3] Solak-zade Tarihi, C.II,s.16
[4] Danişmend, ismail Hakkı, izahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, C.II, s. 7
[5] Sümer, Faruk, Safavi Devletinin Kuruluşu Ve Gelişmesinde Anadolu Türklerinin Rolü, önsöz
