yıkılışının üzerinden 1 asır geçmesine rağmen, neden yıkılma aşamasına geldiği hakkında milletimiz tarafından oldukça saçma ve sığ yorumlar yapılan devlettir. iyi tarihçilerimiz de var üstelik, yabancı tarihçilerden de osmanlıyı derin bir şekilde araştıranlar, inceleyenler ve objektif yorumlar yapanlar var ama okumuyoruz ki bir türlü. birisi çıkar "avrupa gelişirken, ilerlerken; bizimkiler bakmışlar, yobazlık etmişler, şeytan icadı demişler" bilmem ne. birisi çıkar " elinin altındaki milletleri asimile etmemiş, hep ondan olmuş bunnar". ulan bi defolun gidin artık. ilkokulda, lisede size bilimsellikten uzak bir "milli tarih" öğrettiler, iyi tamam. ama 30 yaşına gelmiş adam hala "almanlar yenildiği için biz de yenilmiş sayıldık" diyor yazık yahu.
7 asırlık bir tarihi bu kadar basit bir şekilde anlayabileceğini, anlatabileceğini zanneden adamlara ne diyeceğimi şaşırıyorum. ciddi bir önyargıyla bakılıyor bizde tarihe. dolmabahçe sarayını gezerken tarih hocası karı koca gidiyordu önüm sıra. padişahların kaldığı yatağı gösterdi rehber, adam bize dönüp "yaa işte çocuklar, görüyorsunuz. sizin ecdadımız dediğiniz insanlar memleketin en zor döneminde en muhteşem yerlerde yatıyorlardı" deyince rehber kadın "atatürk de bu yatakta son nefesini vermiştir" deyince adam kıpkırmızı oldu tabi. karısı da arkasını toplamaya çalışarak "ama o son döneminde kalmış burada, yaa" minvalinde bir şeyler söyledi tabi. ben kendimi tutamayıp gülmüştüm. ulan bu adamlar tarih öğretmenliği yapıyor bu ülkede. gerisini varın siz düşünün.
farklı versiyonları da var bunların. mesela bazıları da asla fatih hakkında yavuz hakkında olumsuz eleştiri kabul etmez. adam çıkar elinde osmanlı arşivinden belgelerle konuşur. bizim genç ve ecdadını seven! vatandaşımız ağzından tükrükler saça saça "milleti kandıramazsınız, ecdadımızı bize kötü gösteremezsiniz" diye bağırır. ulan sorsam dedenin dedesinin ismini bilmezsin, ne ecdadı? adam çıkmış, elinde belgelerle konuşuyor. varsa bir yanlışı, sen de çıkarsın dersin ki benim elimde şöyle şöyle bir kaynak var. oradaki bilgilerle sizin söyledikleriniz çelişiyor vs. ama yok.
işte bu iflah olmaz cahil bakış açısı yüzünden osmanlı devletini de anlayamıyoruz malesef. iyi veya kötü, altı buçuk asır boyunca üç kıtada nam salmış, hükmü geçmiş bir devlet. öyle bir coğrafya ki, o topraklarda bugün bile barış ve istikrarı sağlamak imkan sınırlarının çok üzerinde. öyle bir şey ki, 15. yyda bu devlet o topraklara sahip oldu diye avrupalılar yeni kıtalar keşfetmek zorunda kaldı. düşünün belki böyle bir olay olmasa yeni kıtaların keşfinden tutun da endüstri devrimine, 1. ve 2. dünya savaşına kadar her şey bambaşka olacaktı. her gün gitmezsen öleceğini sandığın starbucks şirketi belki hiç bir zaman kurulamayacaktı. ama biz hala padişahın yattığı yatağı, haremde dönen entrikaları merak ediyoruz. elin batılı ilim adamları da bizim okumadığımız tarihçilerimizi konferanslara çağırıyor, üniversitelerinde kürsüler açıyorlar.
