iki kişinin kıyaslamasını yapmak oldukça hatalıdır. başka çağların adamlarıdırlar. birisiin önünde bütün imparatorluğun imkanları, vezirlerin beceri, zekaları, o zaman dünyasının kurulu en büyük ordusu vardır. kendisi istanbulun fethine hazırlık aşamasın da çok da bişey yapmamış, işleyen mekanizma istanbul için kaçınılmaz sonu hazırlamıştır. yine kurulu ve güçlü ordusu ile italyaya niyetlenmiş ama fethedememiştir. fatihin bulunduğu çağda avrupa siyasi ve askeri bakımdan yokoluşun eşiğindedir. lakin kemal atatürk devrinde avrupa, dünyayı yöneten güçtür. dünyanın her yerini, kuzey amerikadan avusturalyaya kadar sömürmüş, askeri, ilmi ve idari bakımdan en üst seviyeye çıkmış, sanayisini, demiryolu ağını ve alt yapısını tamamlamıştır.
karşılaştırmayı şöyle yapmak daha mantıklı olacaktır.
istanbulun fethinde dünyanın en iyi silahları çökmüş bizansa karşı kullanılmıştır.
anadolunun işgalinde dünyanın en iyi silahları çökmüş osmanlıdan kalan son ordu, milli mücadele güçlerine karşı kullanılmıştır.
