ittihat ve terakki cemiyetinin mahiyetini, said nursi'nin o dönemki ahvalini bilmeyenler için 'gerçek' olduğu düşünülebilecek bir iddiadır. lakin bu ahvalleri yorumlayabilen insanlar, bunların gençlik heyecanları olduğunu ve said nursi'nin 'eski said' döneminden tövbe ederek, 'yeni said' döneminde siyasetten el çektiğini bilirler.
nitekim ittihat ve terakkiye bir zamanlar üye olanlardan birisi de mustafa sabri efendi idi. kuvayı milliyeye dahi karşı olan bu şeyhülislam, gençlik yıllarında ittihat ve terakki'ye katılmış; bir süre sonra amaçlarını anlayıp bu cemiyetten ayrılmıştır. ömrünün ileriki dönemlerinde ''batı'' kelimesine dahi müthiş bir nefret beslemiş olan mustafa sabri'nin ''ittihatçı'' olarak adlandırılması ne kadar yanlış ise, 'eski said' döneminde siyasi heveslerle katıldığı bir cemiyetten dolayı said nursi'nin ''ittihatçı ve terakkici'' olarak tanıtılmaya çalışılması da o kadar yanlış olur.
evet, ittihatçılığın bir kısmını öven çalışmalar yapmıştır said nursi, evet, ''seleflerim muhammed abduh'tur, cemaleddin efgani'dir'' de demiştir; ancak bunların hiçbiri hüccet sayılmaz, rahatlıkla tevil edilebilir.
islam'da esas olan ''kesin bir şekilde delil'' getirilmesidir. nitekim hz.ömer'e zina isnadı yapılan bir kadın ve 4 şahit getirildiğinde; 3'ünün ''evet, bunlar zina ettiler'' demesine rağmen, sonuncunun ''ben sadece çıplak halde örtü altında gördüm, başka da bir şey görmedim'' demesine binaen, 3'üne ''yalancı isnad''dan celde(sopa) cezası uygulatması, islam'daki 'masumiyet karinesi'nin ne kadar ileri boyutta olduğunu gözler önüne serer.
bizim dinimizde su-i zan mutlak derecede az ise, hüsn-ü zan da mükemmel derecede çoktur, müslümana da bu yakışır.
said nursi'yi bilmeden etmeden konuşmak, kimseye yakışmaz. hele hele sol cenaha hiç yakışmaz! müslümanlığın 'm'sini yazamayan, yazarken eli sağa sola kayan adamların said nursi hakkında konuşmaya hiç hakkı yok. said nursi tartışılacaksa biz ehli sünnet insanları tartışırız, biz 'yobazlar' tartışırız, siz kendi işinizle ilgilenin, zira bu konular hakkında zerre bilginiz bulunmamakta.
