farklı bir şey söyleseydi japonluğundan şüphe edilecek japonun tavrıdır. bir japonun, kendi standartları çerçevesinde ülkemiz hakkındaki ağır eleştirilerini kulak ardı etmemek gerekir. türkiye'nin bugünkü ortadoğu ülkesi halini beğenmek, modern bir ülke olmamızı engelleyen en büyük kendini beğenmişlik ve körlüktür. bir yabancı ülkemizi övdüğünde hemen koltuklarımızın kabarması ve kendimizi gelişmiş bir ülke sanmamız kafamızı devekuşu gibi kuma gömmek gibi şarklı bir alışkanlığın eseridir. bu alışkanlık sadece bizde özgü değildir; şark toplumlarının yüzyıllar öncesinden gelen böyle bir hastalığı vardır.
gerçeklere gözümüzü kapadığımız müddetçe demokratik, insan haklarına saygılı, müreffeh, adaletli ve özetle gelişmiş bir ülke olmamız ve hatta bugünkü konumumuzu dahi korumamız mümkün değildir. "medeniyet öyle kuvvetli bir ateştir ki, ona kayıtsız olanları yakar, mahveder" .eleştiri işini yabancılara bırakmadan kendimizi eleştirmemizin zamanı gelmiş de geçmektedir. yoksa, bugünü dahi arayacak hale geleceğiz.
