efsanedir. ve ne hikmetse bu efsaneye de sadece biz türkler inanırız. elbette türk-islam kültürüne hiç bir zaman bir ilgi, eğilim olmamıştır diyemeyiz. çünkü o zaman türkörileri (turquerie) açıklayamayız. ilginçtir, avrupada özellikle fransada bu türköri dönemi de yine bizim lise tarih kitaplarımızda hiç bir işe yaramamış bir proje olarak gösterilen osmanlı-fransa barışı döneminde gelişmiştir. yani şu kanuninin meşhur fransayı kendi yanına çekme politikası işte. ama bu dönemi türk hayranlığı diye açıklamak biraz fazla uçuk olur. o dönem hayran kalınan şey: türklerin ve müslimlerin ilmi, tekniği, fenni değil; müreffeh yaşam biçimiydi ve bu hayranlık da zaten coğrafi keşifleri tetikleyen bir faktör olmuştur.