ORGANiK KÖKENLi TORTUL KAYAÇLARIN MiLYONLARCA YIL SÜREN ÇOK YAVAŞ OKSiDASYONU VE KiMYASAL DEĞiŞiMi SONUÇU OLUŞMUŞ BiR BAŞKALAŞIM KAYACIDIR. Kömür olmadan önceki devredir. Renk koyu kahvedir. Ve sıklıkla (bkz: gidya) ile karıştırılmaktadır.
tarımsal kullanımı artmaktadır. 25 kg lık çuvalları 15 tl civarıdır. Toprak düzenleyici ve organik gübre oalrak kullanılır.