insani ( beşeri ) kalkınma endeksi. Birleşmiş milletler her sene endeksi hazırlamaktadır. büyümenin yanı sıra kalkınmayı da ele alarak 200' e yakın ülkeyi incelemektedir.
3 boyuta göre ölçülür.
1 ortalama yaşam süresi.
2 bilgi; yetişkinlerin okuma yazma oranı, ilk ve orta düzeyde okullaşma oranı...
3 yaşam kalitesi; kişi başına düşen ppp ( satın alma paritesine göre hesaplanan) gayri safi yurtiçi hasıla.
2006 yılı itibari ile türkiye 177 ülke arasında 92. sıradadır.
