Belleğin ölümlülüğünde zımnen var olan geçiciliğe karşı kendimizi yapay bellekler geliştirerek sağlama almışızdır. En eski bellek yardımcısı yazıdır;
antik dönemlerde kil veya balmumu tabletler, ortaçağda parşömen ve tirşe,
daha sonraları da kâğıt üzerine yazılmış olan yazıdır. Bu yazı yüzeylerine,
her türlü çizim de girebilir: hiyeroglifler, şemalar, portreler.
1839'da, hızla gelişip incelikli hale gelen ve görüntülerin doğrudan kaydına
imkân veren fotoğraf dediğimiz bir yapay bellek çıktı ortaya; 1895 sonrasında sinematografın icadı sayesinde hareketli görüntüler de yakalanıp kaydedilebilir hale geldi. Asırlık bir hayal, sesin muhafaza edilmesi hayali de Edison'un 1877'de patent alan fonografı sayesinde gerçeklik kazandı. Bugün gözün ve kulağın alabildiği her şey için sayısız yapay bellek mevcut: Teypler, videolar, cd'ler, bilgisayar bellekleri, hologramlar.
Görüntü ve ses zaman ve mekânda taşınabilmekte, bunlar yüz yıl önce tasavvur edilemeyecek bir ölçekte tekrar edilebilmekte, yeniden üretilebilmektedir. Bu yapay bellekler doğal belleğe yardım etmekle, işlerini hafifletmekle, bazen de onun yerine geçmekle kalmamış, aynı zamanda hatırlama ve unutma konusundaki görüşlerimizi de şekillendirmişlerdir.
(kaynak: bellek metaforları)
