bor

entry146 galeri video1
    67.
  1. wikipedia'ya göre dünya tarihi boyunca insanlar tarafından çıkarılmış toplam altın miktarı 171, 000 ton, ve şimdiki üretimi de senelik 2,700 ton. bor madeninin ise dünya ticaret hacmi 10 milyon ton. yani altın kadar "bulunmaz" değil. resmi olarak "nadir" statüsünde olmamakla birlikte, bor madeninin Praseodymium gibi, "rare earth element" (nadir element) kadar bir reservi var. daha tanıdık bir element, kurşun, ve dünya gezegeninin bize sunduğu, üretilebilir kapasiteleri aşağı yukarı bor madeni ile aynı.

    ancak bor madeninin veya kurşunun "nadir element"lerden sayılma-ma sebebi sadece "kaç ton kapasite var" sorusuyla açıklanamaz; "o elementle neler yapabiliyorsun" meselesi de mühim, "atomik numarası sana ne tür elektronik imkanlar sunuyor?" sorusu da var. bor, yarı iletkenler, yarı metaller kategorisinde elektronik devre dahil birçok alanda gayet kullanışlı bir hammadde; özel camlar, mıknatıslar üretiliyor, kurşun geçirmez yelek yapımında bile kullanılıyor, eritmek için altından 1008, demirden ise 538 derece daha yüksek bir ısı gerekiyor, sağlam yani *.

    gelgelelim "bulunmaz hint kumaşı" da değil: zira bor'un yaptığı numaraları yapabilecek karbon gibi, silisyum gibi bol ve ucuz hammaddeler var. elbette bir madenin değerini biraz da "cevher olarak mı ediniyorsun yoksa taşın toprağın içinde eşelenerek mi ulaşıyorsun" tarzında maliyet hesapları belirliyor. elementlerin dünyadaki bolluğunu karşılaştırmalı bir tablo olarak görmek için bakınız.

    bor'un bir suçu yok: şartlar oluşmadı; altın gibi süper bir metal değil, "nadir elementler" gibi tonla elektronu yok: bor'un başka hiçbir elementte olmayan bir özelliği olsa, ve bir de medeniyet bor üstüne dönüyor olsa, işte o vakit zaten hiç bir tek ülke bu maden üzerinde hakimiyet kuramaz, "dünya" duruma el koyardı.

    biyolojik alemde bor daha değerli: neredeyse bütün bitkiler, tarım ürünleri, hücre duvarlarını güçlendirmek için bor kullanıyor, biz de bu bitkiler sayesinde bor tüketmiş oluyoruz. ancak fazla miktarda bor yarar yerine zarar getiriyor ve bitkileri zehirliyor *.

    bütün bunlar birleşince ortaya "maden zenginleştirme", yani elementin kullanım alanlarını genişletme, bilim, araştırma, deneme, uygulama tarzında bir kamyon sistemli "iş" çıkıyor. insan evreninde "değer"'in kaynağı da bu zaten.
    0 ...