özellikle şu kısmıyla okuyucularını derinden etkilemiş kitaptır.
--spoiler--
Fakat nasıl oldu bilinmez, galiba Allahın bir müdahalesiydi. Yargıtay, kararı kökünden
bozdu. Baska yargıçlar önünde yapılan ve pek çabuk bitirilen durusmada iki yüzbası asırı
disiplinsizliğe uyan maddelerden ikiser yıla mahkum edilip, vatana ihanetten beraat ettiler.
Fakat onların yüzü bunlara da gülmüyordu. Hapiste iki yıldan çok yatmıslar ve asker olarak
girdikleri tutuk evinden mesleksiz olarak çıkmıslardı.
ikisi birkaç defa bulustuktan, fakat hiçbir sey konusmayarak dalgın bakıslarla
sustuktan sonra yeryüzünde hiç kimsesi olmayan Seref, bir gün Pusata kısa bir yazı
göndererek intihar etti. Yolladığı kağıda Tiyatro bitti. Beklemeye lüzum görmüyorum
yazılıydı.
Pusat, arkadası için hiçbir tören yaptırmadı. Para ile tuttuğu üç kisiye kendisi de
katılarak onun tabutunu en yakın mezarlığa kadar bizzat götürdü. Tabut kabre konduktan
sonra üzerine küçük bir bayrakla bir kitap bıraktı. Mezarın toprağını tek basına doldurduktan
sonra bas ucuna bir tahta parçası dikti. Bunun üzerinde Arkadasım Seref kelimeleri
yazılıydı
--spoiler--
şu aşk kısmı da dikkatimi çekmedi değil.
--spoiler--
- Ask denen bir hal,yahut bir hastalık yok mu?
- Vardır ama, dediğim gibi asli sebep değil,tezahürdür. Bazı insanların bazı
yiyeceklere karsı alerjisi olur. Onu yedikleri zaman suralarında buralarında
kızartılar çıkar. Görünüse bakarsan adamın derisinde bir hastalık vardır, ama
hasta olan derisi değil, sindirim organı veya karaciğeridir. Ask da doğrudan bir
hastalık değil, bir hastalığın görünüsüdür.
--spoiler--
--spoiler--
Askın felsefesiyle uğrasacak vaktim olmadı, ama onu hiç de senin dediğin gibi
düsünmemistim.
- Felsefesi değil, tarifi Kesilmis bir koyunun kasap dükkanındaki manzarası hosa
gitmez,hatta bazılarına iğrenç görünür. Fakat usta bir asçının elinde nefis bir et
yemeği olduğu zaman,dükkandaki manzarasına bakmayanlar bile onu istahla
yer. Ask da böyledir. Aslında sehvettir, yani hayvani bir istek. Fakat romantik bir
muhayyele onu o kadar süsler ve güzellestirir ki,askın ilahi bir duygu olduğuna
inanırız. Yüzlerce yıldan beri bu sairane tarifleri dinleye dinleye askın insanüstü
bir sey olduğunu sanmısızdır. Gerçekte sehvet isteğinden baska bir sey değildir.
--spoiler--
--spoiler--
- Askın sehvetle aynı sey olduğunun kesin bir delili de vuslattan sonra ikisinin de
sönmesidir.
- Yıllarca süren asklar nedir?
- Vuslata erememenin,yahut çok geç ermenin, belki de asıktaki geç soğuma
karakterinin neticesi
Selim Pusat bu konusmalarla yavas yavas canlanıyordu:
- Hep sevenden bahsettin, dedi. Sevilenin bu ask illetindeki rolü nedir?
- Sevilen ne kadar güzel ve çekici olursa ask da o kadar siddetli ve uzun olur. Bazı
kadınlar veya kızlar bilmeden karsısındaki erkeği delirtir. Bazıları sanatkardır.
Bunu bilerek yapar. Kadın, oldukça iptidai bir yaratıktır,a ma erkeği sürüklemek
bilgisinde çok ustadır. Vuslattan sonra erkeğin bıkacağını sezdiği için onu daha
çok bağlayacak türlü hünerler gösterir. Böylece ask olgunlasır. Sözün kısası,
sairin dediği gibi: Mecnuna cihan dopdolu Leyla görünürmüs.
Leyla adı geçince Pusat irkildi. Yüzü değisti ve bütün bunlar Doktor Cezminin gözünden
kaçmadan devam etti:
- Sehvet, hayatın en büyük prensibidir. Đnsan neslinin tükenmemesini sağlar. Đnsan,
akıl ve duygu bakımından çok üstün ve ileri olduğu için bu prensibi de
olgunlastırmıs,güzellestirmistir. Yiyeceğini, giyeceğini,barınağını güzellestirdiği
gibi. Sehvet,ask haline geldikten sonra artık insanlar arasında yarıs baslamıs ve
beyinler, muhayyeleler gerçekte olan güzellerle kanmayarak onları icad etmek
yoluna gitmistir. Sevgiliyi asık yaratır,sonra tapar. Onda essiz güzellikler ,
büyüklükler bulur. Aslında alelade bir kız veya kadındır,ama Mecnunun Leylayı
görüsü gibi onu ilahlastırdıkça artık ask denilen tezahür baslamıstır. Bununla
beraber ask lüzumlu bir seydir.
Selim Pusatın ilgisi artıyordu. Sordu.
- Neden?
- Yasamayı tatlı bir hale getirdiği, ihtiras olduğu için lüzumludur.Đhtiraslar çok defa
parlak ve olumlu neticeler doğurur. Siyasette , ilimde, sanatta ihtiras olmasa
belki de bugünkü medeniyet olmazdı. Ask bir nevi anormal duygudur,asıklar da
anormal hastalardır,ama ruh hekimliği bakımından her büyük insan da az çok
anormal sayılır. Bütün insanlar tam normal olsa insanların akıllı ve suurlu
hayvanlardan farkı kalmaz.
--spoiler--
