felsefenin en üst noktası. altında en derin anlamlar yatan türkçe kelime. yaptığımız her şeyin göreceli olarak değersiz ve olmamışla eşdeğer olduğunun ifadesi. insan mütevaziliğinin ulaşabileceği en yüksek noktanın aslında yokluk olduğunu farkedebilmek... bunu farkedenler nadirdir. tarihte bilinen ilk örneklerinden socrates var örneğin. o rezil kezbanların ve ayaklarıyla yeryüzünü yarıp geçen erkeklerin "bildiğim tek şey hiçbir şeyi bilmediğimdir ne orcinıl sözdür yaw hayat felsefem swh swh" tarzı socrates'i benimseyen tavırlarını bir kenara bırakırsak, insanlık tarihine gerçekten tarihi bir ayar vermiştir socrates:
The ancient oracle said that I was the wisest of all the Greeks. It is because I alone, of all the Greeks, know that I know nothing *
aslında sadece insan mütevaziliği de değil. bu bir gerçek. gözlerimizin önünde bir anıt gibi duran bir gerçek. atatürk büstü gibi. her yerde olduğundan onu esgeçiyoruz. ama ne kadar değerli bir gerçek ve o etrafımızı kuşatmış ve gözümüzün önünde.
bunun bir de nasreddin hoca'lı versiyonuna sahibiz. hani hepimiz biliriz, birisi gelir sorar hoca kimsin diye, o da der hiç. konuşma sırasında hiç makamının insanın ulaşabileceği en yüksek nokta olduğu ortaya çıkar. insanın başarılarının, yaptıklarının, gururlandıklarının ve bunların benzerlerinin tümünün göreceli olarak zerre kadar olduğu gerçeği ve bu gerçeği kabullenmek...
bir de, çamur grubunun bu kelimeyle benzer anlamlara sahip "yok" kelimesi adında güzide bir şarkıları vardır. çaresizliğimiz işte bu kadar. 65-70 yıllık bir ömürde, kimimiz için daha da az, tüm işlerimizin rüzgarda savrulan yapraklar gibi savrulacağı gerçeği...
