Harzemlilerin (buna bak) ünlü emiri. Anuştekinin yeğeni ve Mehmetin oğludur.Babası ölünce Ha- rezm emiri oldu (1128). Bundan sonra bazı şehirleri aldı. Türkistana birkaç sefer yaptı. Başarılı seferleri ve zaferleri Atsızı egemen bir devlet kurmaya sürükledi. Bu yüzden bağlı bulunduğu büyük Selçuklu hükümdarı Sancara (buna bak) karşı ayaklandı. Fakat Sancar, Atsızı yendi ve Harezmden kovdu (1138). Yerine başkasını tayin etti. Bir süre sonra Harezmli- ler, Atsızı çağırdılar. Geri gelen Atsız, San- carın emirini kovdu. Tekrar Harezm emirliğini ele geçirdi. Fakat Sancara haber göndererek ona bağlı kalacağına yemin etti. Sancar bunu kabul ederek Atsızı Harezm emirliğinde bıraktı (1141).