Deli ibrahimin Turhan Sultandan doğan oğlu. 1642 yılında doğdu. Babası tahttan indirildiği zaman 7 yaşında idi. ihtilâlciler onun yaşına bakmadan IV. Mehmet adıyla tahta geçirdiler (1648). IV. Mehmet, çocuk olduğu için, devleti büyükannesi Kösem Sultan idare ediyordu.
Sultan ibrahimi tahttan indiren Ocak Ağaları, birbirleriyle geçinemiyorlar, zaman zaman istanbul sokaklarında birbirleriyle şiddetli çarpışmalar yapıyorlardı. Girit Savaşları ise durup dinlenmeden devam ediyordu. IV. Mehmetin annesi Turhan Sultan, bu karışıklığa son vermek için Kösem Sultanı öldürtmek zorunda kaldı. Bundan sonra devletin idaresini Köprülülere bıraktı. Köprülüler, iç karışıklıklara son verdikleri gibi, Erdel işini de çözümlediler. Uzun süreden beri alınamayan Girit, Köprülü Fazıl Ahmet Paşa tarafından fethedildi (1669).
Fakat Merzifonlu Kara Mustafa Paşamn ikinci defa Viyanayı kuşatması, ordularımızın cephelerde bozulması, IV. Mehmet in durumunu sarstı. Çünkü padişah devlet işlerini vezirlere bırakmış, av peşinde koşuyordu. Halk kan ağlarken, o Edirnede veya Davutpa- şada av partileri düzenleyerek gününü gün ediyordu. Ulusun bu felâketli zamanında avı bırakmasını, devlet adamları kendisinden rica ettilerse de, kendisine söz geçiremediler. Bu yüzden adı «Avcı» oldu. Onun bu hallerine dayanamayan halk ve ordu ayaklandı. istanbula gelerek kendisini tahtından indirdiler (1687). 6 yıl Edirne sarayında hapis yaşadıktan sonra öldü. Cenazesi istanbula getirilerek annesinin Yeni Camideki türbesine gömüldü (1693). Büyükannesi Kösem Sultan ve annesi Turhan Sultan Üsküdarda Valde Camiini, istanbulda Yeni Camii yaptırmışlardır.