Mevlevi ve Bektaşî dergâhlarında, dervişliğe karar veren talibe, hizmete koşulduğu ilk süre içinde «ayakçı» denirdi. Ayakçı hizmete önce tekkenin mutfağından başlardı. Mutfakta onsekiz hizmet derecesi vardı. Bunlardan ayakçılık ilk hizmet derecesiydi, en aşağılık işleri kapsardı. Derviş olmak isteyen aday, bu hizmetler süresince, benliğini eğitirdi. Hizmet süresini başarıyla doldurunca mutfaktan hücreye çıkar, yani tekkede bir hücre sahibi olurdu. Hücreye çıkan dervişler, ayakçıları el ulağı, yardımcı gibi kullanır, onlara dervişlik yollarını öğretirlerdi.