ikinci abdülhamid baskıcı bir padişahtı bunu herkes kabul eder. fakat o zamanın şartlarında baktığımızda her yandan baskı yiyen osmanlı devleti'nin yapması gereken denge politikası en iyi uygulayan kişidir. osmanlı'nın son demde ömrü uzadıysa ikinci abdülhamid'in payı en büyüktür. bunu görmemek geçmişe hakarettir, tarafsızlıktan uzak saçma bir anlayıştır.
