büyük komutan olduğu doğrudur. ancak savaşlardaki başarısını da hayatları boyunca at sürüp de at üstünde uyumaya alışmış askerlerine borçlu olduğu da bir gerçektir. zira orta asya nın iyi at süren toplumlara ev sahibeliği yaptığı ve cengiz han ın da ordusunun bir çok atlı okçulardan oluştuğu var sayılırsa kazandığı zaferlerin hepsinin doğal olduğu söylenebilir.
kanımca bir gün cengiz han kızmış "yeter ulan. her gün at koşturup at üstünde uyuyoruz. biz de altın tabaklardan yemek yiyip, iptekten yataklarda yatalım" demiştir. bunun arkasında ise katliamlar gelmiştir. bu yüzden olabilir ki cengiz han fethettiği şehirlerde yaşayan canlı bırakmamıştır. tarlalara tuzlar dökmüş, suları pisletmiş, insanları öldürmüştür. bu onun belki de içindeki hıncın dışa vurumudur. zira yine tahminlere bakılırsa cengiz han "bu dünyada herkes ölsün sadece moğol kalsın" demiş olabilir.
her ne kadar akraba olsalar da moğollar ve türkler iki ayrı kavmi simgeler. aralarındaki ilişki belki öncesine dayanıyor olabilir ama o çağ için ikisi de farklı ırklardır. zira moğolların yakıp yıktığı yerlerden birçoğu da islam-türk devletlerine aittir.
ancak moğolların yıkılması ie kurulan devletlerden altın orda devleti ise çok küçük bir oranda moğollardan oluşur.*. geriye kalanları ise sırf türkmenlerden oluşmaktadır. moğollara türk diyemediğimiz gibi altın orda devletine de türk devleti diyebiliriz.
