soğuk savaş döneminde cia ve nato bünyesinde kurulan,emperyalizme karşı ulusal kurtuluş mücadelesi verilen ülkelerde ilk varlığını gösteren örgüt,daha sonra kendini anti komünist mücadeleye adadı.
latince'de kılıç anlamına gelen gladio sözcüğünü isim olarak kullanan örgüt, amerikan ve ingiliz kontrgerilla örgütlenmesi olan stay behind tarafından 1952 yılında kuruldu. cıa tarafından yönetilen ve finanse edilen örgüt, 1956 yılında abd ile işbirliği içinde, casusluk ve gerilla savaşı yapmak üzere örgütlendi. sardunya'da örgütün ilk eğitim kampı kuruldu ve kuzey italya'da 139 yerde silah ve mühimmat depoları oluşturuldu. resmi adı müttefik koordinasyon komitesi* idi.
1956 sonrasında ikisi kadın 622 kişi abd ve ingiliz gizli servisleri tarafından eğitildi. 1990 yılında gladio'yu ortaya çıkaran soruşturmalar esnasında bu 622 kişinin grup liderleri oldukları, her bir grup liderinin belli sayıda kişiyi idare ettiği, böylece toplam sayının 15.000'e yaklaştığı ortaya çıktı.
örgütün italya'daki adı gladio* idi. yunanistan'da b-8 ya da sheepskin*, belçika'da sdra-8, hollanda'da nato command, batı almanya'da gehlen harekatı, stay behind ya da sword, avusturya'da schwert, fransa'da rüzgar gülü, ispanya'da anti-terör kurtarma grubu *, ingiltere'de ise secret british network olarak bilindiği bu ülkelerin yetkililerince açıklandı. örgüt, türkiye'de kontrgerilla olarak biliniyor.
ülkemizde maraş ve çorum olaylarında ölen insanlar başta olmak üzere,binlerce aydının yurtseverin ölümüne neden olmuştur.
kanlı pazar olarak tarihe geçen ve 33 kişinin ölümü ile sonuçlanan taksimdeki 1 mayıs katliamınıda gerçekleştiren örgüttür.
