insanların dini hayatlarının merkezine koyup, vakitlerinin çoğunu dine ayırmasındandır. dindar bir gençlik yetiştirmenin uzun vadede ülkelere hiçbir fayda getirmeyeceğini bunun yerine düşünen, sorgulayan, araştıran, topluma faydalı olmayı planlayan bir gençlik yetiştirmenin daha gerekli olduğunu kavrayamayacak kadar vizyonsuz yöneticilerinin olması, bu ülkelerin gelişmesi önündeki en büyük engeldir. şunu da belirtmekte fayda var, emperyalizmin boyunduruğundan kurtulamayan ülkelerin ortadoğu ve afrikadaki müslüman ülkeler olmasının sebebi yumuşak bir karınlarının olmasıdır. katar ve birleşik arap emirlikleri gibi ülkeler dünyanın belki yarısına hükmetmelerine olanak verecek kadar imkanları varken bunun yerine gereksiz lüks içinde yaşayıp, emperyalist ülke şirketlerini zengin etmeyi, çevresindeki aynı dine mensup ırkdaşlarının çektiklerine göz yummayı tercih ediyorlarsa bu tespitin o kadar yanlış olmadığını görebiliriz.
din olgusu genel olarak suistimale çok yatkındır. bu müslüman ülkelerde diğerlerine göre her zaman daha fazla olmuştur ve olmaya da devam edecektir.
