aslında henüz olgunlaşmamış oturmamış olduğu zamanlarda, hristiyan öğretisini farklı yorumlayarak ortodoks hristiyanlıktan ayrılan hristiyan dini mezhebidir diyebiliriz. iskenderiye'de başlayıp geniş bir alana yayılmıştır. edessa'da ise constantinus'un hükümdarlığı sırasında serpilip gelişmiştir. önderleri arian hakkında ammianos şunları yazmaktadır:
''hristiyanların sade ve basit dinini saçma bir yanlış inançla tanınmaz hale getirdi. ciddi olarak onları birbirleriyle uyuşturmak yerine dogma üzerine açtığı gereğinden ince ve çarpaşık tartışmayla birçok kavgaya yol açtı.''
kısacası iskenderiye bilim ve felsefesiyle yoğrulmuş kişiler hristiyan dogmasını sorgulamaya başlamışlardı...
