Büyük bir özgürlük mücadelesi, gerçek bir hayat hikayesinden alınmış olması da etkisini daha da artırıyor kanımca. Steve Mc Queen ve Dustin Hoffman'ın oyunculuğuna zaten diyecek bir lafım olamaz fakat bilhassa Steve Mc Queen'in hücre hapsi esnasındaki performansı gerçekten de çok iyiydi.
Kurallar insanın özgürlüğünü ve hayatını elinden alma seviyesine gelip dayandığında, doğal olarak onları sorgulamamızı da beraberinde getirmesi ve insanların koymuş olduğu kuralların her zaman eksik ve kötüye kullanılabilecek zayıf tarafları olduğunu göstermesi açısından oldukça düşündürücü bir film. iki farklı karakter üzerinden şartlara, zorluklara ve insanların koymuş olduğu mantıksız kurallara boyun eğen ve eğmeyen insan portreleri çok canlı bir şekilde çizilmiş. Özellikle Kelebek karakterinin özgürlüğüne düşkünlüğü, azmi, zekası, arkadaşlarına sadakati ve yardımseverliği oldukça etkileyici ve de sonunda aldığı ödülün özgürlük olması; diğer taraftan Dega karakterinin ise orada kalması oldukça manidar... Başka bir açıdan baktığımızda elindekileri kaybetmek kaygısıyla risk alamayan insanların daha iyi şeylere hiç bir zaman kavuşamayacaklarına iyi bir örnek.
Yine Kelebek karakterinin kiliseye güvenerek onca mücadele ve zorlukla elde ettiği özgürlüğü ve hayatını onlara emanet etmesi karşılığında ise askerlere teslim edilmesi aklıma Sefiller romanındaki Jan Valjean karakterinin rahibin evindeki gümüşleri çalarken - hem de suç üstü- rahibe yakalandığı ve rahibin ona bir şans daha vererek gitmesine izin verdiği sahneyi aklıma getirdi ki insanlar tarafından koyulmamış olan kuralların uygulamasının da insanların elinde çok farklılaşabildiğini gösteren iyi bir mukayese oluşturuyorlar.
Çekim mekanları, performanslar, verdiği mesajlar, insanoğlunun özelliklerine tutulmuş güzel bir ayna olması (ki bu noktada Kelebek karakterinin Dega karakterine söylemiş olduğu şu sözü de yazmadan geçemeyeceğim-birebir aynı kelimelerle olmayabilir kusuruma bakmayın-; "Sen karının özgürlüğünü kazanması için bütün servetini vereceğini söylüyorsun, peki ya o senin için aynı şeyi yapar mı?..... Dega'dan anlamlı bir sessizlikle karşılık alınca da "işte bu yüzden kaçmalısın.")
