bir türk icadı olan pandiğin tarihi ilk türk boylarına kadar dayanır... zamanında çin işkencelerine bir alternatif olarak geliştirilmiş olup, ilk olarak çinliler üzerinde denenmiştir... çin seddi'nin yapılma sebebi... evet budur... * daha sonra bir samimiyet simgesi olarak türkler arasında da yayılmıştır... *
