yahudilerin dünya üzerindeki başat statülerinin sonra erdiren, babil sürgünü ile kendilerinde gözlemlenen: "kurtarıcı", "kutsal yağ ile ovulmuş", "meshedilmiş bir kurtarıcı" anlayışının ürünüdür. mehdi, bilhassa 19 asırda iran'da başlayan totaliter devlet hegemonyasından bunalanlar için, bir kurtuluş reçetesi oldu.
sürekli sürgüne yollanan, pogrom ve kırıma uğrayan yahudilerin, mesih gibi bir tabiatötesi figürü beklemeleri normaldi. hıristiyanların mesihleri isa da, yahudi idi ve beklenen musevi mesih olduğunu iddia etmişti. ancak, asırlar sonra isanın yahudilerin ve hıristiayanların gözündeki yeri oldukça farklılaştı. kaldı ki, daha doğum yerinin farklılığı ve zürriyeti gibi konulardan sebep, asla tam bir mesih olarak lansmanı yapılmadı. onlar, nasıl ki mesihlerini davud ve süleymanın seçeresine bağlıyorsa, islam taraftarları da mehdiyi, muhammed'in soyuna bağladılar. mehdi ve mesih kavramlarının doğu kültüründe şintoizm ve bilhassa, hint kültünde önemli yeri olmasa da, pekçok teolog, brahma ve vişnu'nun avatarlarını kurtarıcı rolünü üstlenen tanrının, insan formuna girerek dünyaya teşrif etmesi şeklinde yorumlayarak ortak paydaya oturturlar.
dünyadaki zorlukları aşmakta güçlük aşayan insanoğlunun, ahiret, mahşer, medhi mesih gibi kavramları türetmeleri normal. mehdi ve mesihin gelmesi söz konusu olamaz. hele de, yaratıcı bir güçlü erki reddedenler için, hiçbir şekilde..
