4 - 6 y.y. arasında merkezi asya olan bazı göçebe kabilelerini birleştirerek devlet kuran, moğol ırklı halktır.
juan juan lar hakkındaki bilgilerin birçoğu çin kaynaklarındandır.
bu kaynaklara göre topluluğun devletleşme süreci şöyle yürümüştür;
" ilk shen yüan kagan döneminin ( 220 - 277 ) sonlarında, to baların yağmacılık yapan süvarileri saçları kaşına kadar uzun olan ve kendi ismini unutmuş bir köleyi ele geçirmişlerdi. ona sahibi, mukulu ( yulgu ) adını vermişti. mukulu kelimesi kel anlamına gelmektedir. onun torunları mukulu ( yulgu ) boyu olmuşlardır. mukulu büyüyünce, kölelikten kurtarılarak süvari olmuştu. il u kagan döneminde ( 304 - 316 ) göreve geç gelmesi sebebiyle idama mahkum edilince kaçarak gobi çölünün bir kanyonuna sığınmış ve orada kaçakları toplamıştı. onlar yüz kişi olup ho tu lin adlı bir kavme sığınmıştı. mukulu öldükten sonra, oğlu che lu hui çok cesur savaşçı olduğundan pek çok kavmi kendi idaresi altında toplamış ve kendilerini jou jan diye adlandırmışlardır. wei devletine haraç getirmişlerdi. "
che lu hui nin ölümünden sonra sırası ile üç oğlu; tu nu hui, pa ti, ti su yüan hükümdar olmuştur. juan juan ların en parlak devri bu üç hükümdar zamanında olmuştur.
bunlardan sonra sırasıyla;
pi hou pa ( ? - ? )
yün ho ti ( ? - ? )
she lun ( 402 - 410 )
hu lu ( 410 - 413 )
ta tan ( 414 - 429 )
wu ti ( 429 - 444 )
tu ho chen ( 444 - 460 )
yu cheng ( 464 - 485 )
na kai ( 487 - 506 )
fu tu ( 506 - 508 )
chou nu ( 508 - 520 )
chou nu nun ölümünden sonra, kardeşi a na kui tahta çıkmıştır. a na kui nin hükümdarlığı ile gerileme dönemine girilmiştir.
521 tarihinde tölös lerden yedikleri darbe, devlette çöküş emarelerinin başlamasına tekabül eder.
522 de kök türk lideri bumin kağan juan juan lara yok edici bir darbe indirdi. bunun sonucunda a na kui intihar etmiş, devlette yavaş yavaş çökmeye başlamıştır.
daha sonra bir kısım juan juan lı, 550 de kurulan kuzey ch devletine kaçtı. diğerleri ise kök türk lere bağlı, ancak kendi seçtikleri kişileri tahta çıkartarak yaşamlarını sürdürmüşlerdir.
a na kui nin büyük oğlu amarjin in, kuzeni teng chu nun, küçük oğlu tibe di tahta geçmiş ancak 553 yılı başında kıtanlar tarafından öldürülmüştür.
553 yılı sonunda kuzey ts i imparatoru wen süan kuzeye, kök türk lere karşı sefere çıktı ve juan juan ları bünyesine kattı.
555 yılına gelindiğinde ise, kuzey ch i ordusu ile kök türk ordusu nun eş zamanlı hücumu karşısında tamamen ortadan kalkmışlardır.
moğol kökenli juan juan ların, büyük çoğunlukla kök türk lere tabi olduğunun kanıtı; orhun kitabelerinde kendilerinden, otuz tatar ve tokuz tatarlar diye bahsedilmesidir.
juan juan ların, batı ya ve ya kuzey çin e yöneldiklerini gösteren herhangi bir kayıt yoktur.
