Kendisi de kürtyahudisi olan ve Californiya Üniversitesi nde görev yapan Prof. Yona Sabar tarafından kaleme alınan, 1982 yılında Yale Üniversitesi tarafından yayımlanan "The Folk Literature of the Kurdistani Jews: An Anthology" (Kürdistan Yahudilerinin Halk Edebiyatı: Antoloji) başlıklı kitap, başlangıçta sıradan bir antropolojik çalışma muamelesi gördü. Kuzey Irak'ta yaşayan Kürt Yahudileri nin hayatına ışık tutan kitapta ilginç bilgiler de var. Bunlardan en önemlisi de Barzani ailesi ile ilgili;
16. ve 17. yüzyılda bölgede yaşayan ailelerin en ünlülerinden biri Barzani ailesiydi ve bu aileye mensup hahamların kurduğu Yahudi eğitim kurumları büyük bir itibara sahipti. Öyle ki, başta Mısır olmak üzere Ortadoğu'nun muhtelif ülkelerinden buraya öğrenci akını oluyordu. Hatta, Haham Nathanel Barzani, bölgede nadiren görülen zenginlikte bir kütüphaneye de sahipti ve kitapların büyük çoğunluğu da elyazmasıydı. Bu kitaplar, yine haham olan oğlu Samuel Barzani'ye miras kalacaktı. işin daha da çarpıcı yanı, Amerikan reformcu Yahudileri tarafından tam bir yüzyıl sonra kabul edilecek olan ilk kadın haham da Samuel Barzani'nin kızıydı ve ismi de Asenath Barzani'ydi.
tarihçi Ahmet Uçar, Osmanlı arşivlerinde bölgede bir tek Barzani ailesi bulunduğuna dair kayıtların yer aldığını hatırlatarak,
-günümüz Barzanileri'nin atalarının Yahudi olduğundan şüphe duyulamayacağını- ifade etti.
Ahmet Uçar ın yine Osmanlı arşivinde bulduğu bir başka belge ise 1856 yılında Sallum Barzani isimli bir hahamın, Musul dan Selanik e, oradan da Hahambaşılığın özel ricası ile Kudüs e sürgün edildiğini gösteriyor. Uçar ın ifadesine göre;
"Kudüs'e Yahudi iskánı ile tereddütler olduğu için; Hariciye Nezareti'nin de görüşü alınarak 29 Şubat 1856'da Hahambaşı'nca verilen dilekçe Osmanlı hükümetince 11 Nisan'da görüşülerek uygun bulunmuş ve Sallum Barzani 20 Nisan 1861'de bir irade ile Kudüs'e sürülmüştü." Uçar, Tarih ve Düşünce Dergisi nde konu ile ilgili olarak yazdığı yazıda şöyle devam ediyor:
"Mustafa Barzani'nin yıllar sonra kurduğu ilişkiler, hahamlarla Sallum Barzani ailesi arasındaki ilişkilerin yıllarca sürdüğünü göstermektedir. Molla Mustafa Barzani, 1950'den beri sık sık ziyaret ettiği israil de her zaman Kuzey Irak kökenli, Kürtçe konuşan bir Yahudihahamın evinde kalmaktadır: Haham David Gabay."
Bilindiği gibi, Molla Mustafa Barzani ile oğlu Mesut Barzani, israil'le kurduğu iyi ilişkilerle tanınıyor ve israil öteden beri Irak Kürtleri'nin bağımsızlığını destekliyor.
edit: yazı derlemedir (hürriyet 2003), yazı içinde -1982 yılında yazılmış bir kitapta "kürdistan" ibaresinin kullanılması- dikkat çekicidir. ve şimdi tekrar; (bkz: yahudi kürtler)
