ozet olarak , sapiklarin one surdugu aysenin 17 yasinda evlendigi iddasina istinaden:
- Ayşe ablasından 10 yaş küçüktür ve Esma hicret yılında 27 yaşındadır. Buna göre Ayşenin 17 yaşında olması gerekmektedir.
Ben bu konuda da yorumu, Yrd Doç Dr. Mehmet Azimliye bırakıyorum.
Öncelikle Hz. Aişenin vefatı sırasında kaç yaşında öldüğünü tespit edebilirsek evlendiği esnadaki yaşını tespit etmek kolaylaşacaktır. Daha öncede aktardığımız gibi tarihçiler Hz. Aişenin H. 58 yılında 66 yaşında vefat ettiğini kabul etmektedirler. Buna göre eğer H.58 de Hz. Aişe 66 yaşında vefat ettiyse, Hicret sırasında 8 yaşında ve evlendiği sırada H. I. yılda 9 yaşında olacaktır.(6658=8, 8+1=9)
Aynı hesaplama yöntemini ablası Hz. Esmaya da tatbik edersek, Hz. Aişe vefat ettiğinde (H. 58) Hz. Aişeden 10 yaş büyük olan Hz. Esmanın 76 yaşında olması gerekir. (66+10=76) Hz.Aişe vefat ettiğinde, yani H.58 de 76 yaşında olan Hz. Esma, Hicret sırasında 18 yaşlarında, 10 yaş küçük olan Hz.Aişe ise 89 yaşlarında olacaktır.(7658=18)
Hicret sırasında 27 yaşında olduğunu savunan yazarlar, Hz. Esmanın ölümü esnasındaki yaşından yola çıkarak bu sonuca varmaktadırlar. Şimdi bu konuyu biraz daha geniş bir şekilde inceleyelim. Hz. Esmanın H. 73 yılında öldüğü kesindir. Bu konuda tarih kitaplarında hiçbir ihtilaf yoktur. Öldüğü esnadaki yaşı konusunda bazı bilginler 100 rakamını verseler de kaç yaşında öldüğü konusunda ihtilaf vardır. Hz. Esma, oğlu Abdullah b. Zübeyrin Haccac tarafından şehit edilmesinden birkaç ay sonra vefat etmiştir.Hz Esmanın ölüm yaşı konusunda ihtilaf bulunduğundan bazı bilginler, Arapçada genel de 40,70,100 gibi sayıların çokluktan kinaye olarak kullanılabileceği prensibinde olduğu gibi, 100 yaşında öldüğünü bildirmişlerdir. Yani, bu bilgiyi veren bilginlerin kasıtları Hz. Esmanın uzun süre yaşadığını belirtmektir. Yoksa net olarak tam yaşını vermeyi değil. Örneğin, muhakkik bilginlerden, ibn imad ve ez-Zehebi bu şüpheli bilgiden dolayı Hz.Esmanın 90 yaşında veya bunu biraz aşmış bir yaşta vefat ettiğini belirtirler.
Bu hususta şöyle bir hesaplama yaparsak konu daha da netleşebilir: Hz.Aişenin vefat ettiği H. 58 den Hz. Esmanın vefat ettiği H. 73′e kadar geçen 15 yıllık süreyi Hz. Esmanın H. 58 deki yaşına eklediğimizde Hz Esmanın yaşı vefat ettiği sırada 91 eder. (76+15=91). Bu da gösteriyor ki Hz. Esma vefat ettiğinde 91 yaşlarında olmaktadır ve 100 yaşında olması mümkün gözükmemektedir. 91′den öldüğü tarih olan H.73 ü çıkardığımızda (91-73=18) Hz. Esmanın Hicrette, yani Hz.Aişenin evlendiği yılda 18-19 yaşlarında olduğunu buluruz. Hz.Esma ile Hz.Aişe arasındaki yaş farkı 10 yaş olacağına göre Hz. Aişeden nakledilen ve bütün tarihçilerin müttefik olduğu 6 yaşında sözlendim 9 yaşında evlendim ifadesinin doğru olduğu ortaya çıkar. [13]
Mehmet Azimli'nin aktardığı bu gerçeklerin üzerine varacağımız sonuç ortadadır. Buna göre Ayşe'nin ablası sadece yuvarlama ve çok yaşadığını belirtmek için 100 yaşında denilmektedir ki; bu hiç de mantıksız değildir. Bugün bile yaşını bilmediğimiz ve 90 üzerinde ölen insanlar için 100 yaşında öldüğü halk arasında söylenmektedir.
