mustafa kemal in ağustos 1923 itibariyle dış düşmanla bir işi kalmamıştı, kendisi düşman olarak gördüğü din ve diyanetle uğraşmaya başlamış alimleri şehir şehir gezerek idam ettirmiş, ülkede uzun yıllar zulmetmiş kendi keyfi kanunlarını halka dayatmıştır.
yani atatürk'ün asıl düşmanı dindar halktı ve kendisi onları yenemedi. allah'ın izniyle.