rusların köy ve kasabaları, ürünleri yakarak geri çekilmesi, partizan milis güçler, sert rus kışı ve zırhlı birliklerine güvenen almanların çamura saplanıp yavaşlamaları vb. nedenleri ruslar lehlerine kullanmıştır, tabi hitler manyağının verdiği akilane olmayan emirler sonucunda generalleri kabiliyetlerini yitirmiştir. sonuç: yüzbinlerce alman askeri ibreti alem olsun diye moskova'ya kadar yürütülmüş ancak küçük bir bölümü geri dönmeyi başarabilmiştir.
