Bir fiziksel sistemin farklı durumları söz konusu olabilir. Örneğin uyarılmış bir fiziksel sistem ayrı bir durumdur, sistemin minimum enerjideki taban durumu aynı sistemin farklı bir durumudur. Eğer sistemin uyarılmış durumda sahip olduğu bir simetrisi taban durumunda ortadan kalkıyor ise bu sistemin bu simetrisi kendiliğinden kırılmış demektir.
Kendiliğinden simetri kırınımı için simetrik bir tepenin tam üzerine yerleştirilmiş bir futbol topunu düşünelim. Bu sistem uyarılmış durumdadır ve (sağa-sola göre) simetriktir. Ancak sistemi kendi haline bıraktığımızda (ve tabi yerçekimi var iken veya top ile tepe arasında kütle çekimi var iken) top ya sağa veya sola düşecektir ve eski simetrik durum kendiliğinden kırılmış olacaktır.
