anlayabilmek için önce okumak gerekir en başında, kulaktan dolma bilgilerle "ayılmaz". sivriltilip verilse de doğru bir önermedir. kuran'ın içinde yazanlar ne 5 vakit bana ibadet edin, ne başınızı kapatın gibi basit şeylerdir. oturup ciddi ciddi okunduğu takdirde -ki ben şahsım adına sabahlara kadar bir elimde kuran diğerinde mesnevi debelendim.- kitap kapatıldığı an verilen ilk tepki "benim dinim yok." olmalıdır. kuranın ne denli tanrısal bir kitap olduğunu da bilmek mümkün değildir. ama kabul etmek gerekir ki muhammed kendi dönemi için güzel şeyler yapmıştır. fakat günümüzde olması gereken din "iyi ahlak"tan ibaret olmalıdır. insanüstünün kendini dizginlemek ya da iyiye itmek için cennet-cehennem gibi ödül-ceza sistemlerine tutunmalarına gerek yoktur. yok eğer korkmadan ve ödülü düşünmeden "iyi" olunamıyorsa evet o toplumda din çok çok çok önemlidir. böylesi durumlarda da rahat rahat sömürülebilir.