öncelikle, bölgede ciddi bir katliam söz konusu. bu konuda farklı bir söylem, farklı bir görüş, hatta budistlerden yana farklı bir açıklama bile yok. sayılar üzerinde oynama var sadece.
fakat burada bu katliamı kınarken, müslümanlarımız yine aynı yanlışa düşüyorlar. bu olay, o bölgedeki ilk olay değil. ve o bölgede müslümanlara duyulan bu kin de sebepsiz değil. olayı sadece "müslümanlar her yerde eziliyor" edebiyatına bağlamak tamamen anlamsız.
kısaca özet geçeyim, burma bölgesi de çoğu asya toprağı gibi ingiliz sömürgesiydi. 20. yüzyılın başlarında bölge'de burmalılar çoğunluktayken ve iş sahaları ellerindeyken, 20. yüzyılın başlarında müslümanlar bölgeye göç etmeye başladı. bu planlı bir ingiliz projesiydi. bölgeyi bölerek daha kolay yönetmenin peşindelerdi. (bunu belli bir açıdan kürtlerin kerkük'e göç etmelerine benzetebiliriz.)
müslümanlar o topraklara geldikten sonra iş sahalarını birer birer burmalıların elinden almaya başladılar. o bölgede ingilizlere çok büyük destek verdiler ve onlara hizmet ettiler. bunun karşılığını da, burma'da zenginleşerek, çoğalarak, ingilizlerden aldılar.
40'lı yıllarda, değişen rüzgarla beraber ingilizler de bölgeden çekilmeye başladı. bu dakikadan sonra, müslümanlar arasında inanılmaz güven sarsıcı bir olay oldu ve o bölgede zenginleşmiş müslümanlar burma'yı terk etti. burada kalan fakir müslümanlar sayıca azınlıktaydı ve esasen burmalı değillerdi, birkaç kuşak önce dışarıdan göç etmişlerdi.
burma bağımsızlığını kazandıktan sonra ise, budistler hem bu 20. yüzyılın başındaki müslüman büyümesinin, hem de maghal hakimiyeti yıllarında (500 sene civarı) budistlere uygulanan "zorunlu din değiştirme" politikasının bir rövanşı olarak müslümanlara baskılar yapmaya başladılar. bu baskılar önce belirli yasaklamalarla başladı. cami onarmak, burma vatandaşı olmak vb hakları ellerinden alındı.
2001'den sonra ise işler çığrından çıktı. budistler ciddi manada önü alınamayacak bir kinle baskılarını gittikçe arttırdılar.
bu son olayın fitilini ateşleyense, bölgedeki müslüman halktan iki çapulcunun, burmalı bir kıza tecavüz etmesi. zaten tek bir kıvılcıma bakan budistler, bu elim olaydan sonra topluca işi katliama sürüklediler. ve bugünkü acı durumlar ortaya çıktı.
o bölgedeki budistleri duydukları sonsuz kinle ilgili eleştirmeyi anlarım.
fakat müslümanlar da kendilerine şunu sorsunlar: "neden ingilzilerin sömürgeleştirdiği veya ele geçirmeye çalıştığı her asya toprağında müslümanlar gönüllü hizmetkarlar oluyorlar?". hindistan'da da aynı durum oldu, burma'da da. türkiye'de bile ingiliz muhipleri cemiyeti büyük(!) müslümanlardan oluşuyordu.
sorunlar çok derin. en büyük sorunsa insanların hala "x topluluğuna karşı dünyanın her yerinde saldırı var" kolaycılığına kaçması.
