öncelikle insan sağlığına iyi geldiği için, fakirlerin halini anlamak için ve buna benzer nedenlerden tutulmaz, sadece ama sadece allah emrettiği için tutulur. sağlıklı bir inananın güç getiremeyeceği bir ibadet değildir. hastalar, yaşlılar ve çocuklar da zaten mazeretlidir.
17 saat değil, bütün dünyada izlanda gibi 21 saat de olsa yine yüzmilyonlarca insan yine tutacaktır. bunu aptallık olarak nitelendirecek insan çoktur, ancak ön yargılardan arınmış bir zihin bunun gerçekten olağanüstü bir adanmışlık olduğunu kabul edecektir.
açlık orucun sadece küçük bir parçasıdır. kanımca esas zor kısım insanın söylediklerine, yaptıklarına, baktıklarına dikkat etmesi ve bu ramazanda kazandığı alışkanlıkları hayat felsefesine yerleştirmesidir.
tutanlar ve tutmayanlar arasındaki kutuplaşmanın armasının kaynağının bu bilincin insanlarda oturmamış olmasından kaynaklandığını düşünüyorum. "ben orucum, karşımda su içemezsin" diyen insanlar, oruç tutmadığı için dayak yedi haberleri, saatlerce sigara içmediğinden nitrogliserin kıvamına gelmiş sinir küpleri, ramazan davulcuları gibi faktörler tutmayanlarda bir ramazan fobisini körüklediklerinin farkına varmalılar. hoş bunların hiçbiri olmasa da "aptal müslümanlar, 17 saat aç kalıyorlar. bu sıcaklarda hepsi ölse de oksijenimizi tüketmeseler" modunda insanlar her zaman olacaktır.
