hz. muhammed (sav) gülzarında yetişmiş ve bu dünyaya o bahçenin kokusunu ulaştıran gönül erleri, ilham kaynağının ilahi sunucularıdır. hz. mevlana celaleddin rumi nın eserleri arasında bulunan fihi ma fih de bu ilahi boyuttan uzanan hikmetler yumağından örülmüs bir kaftan, rabbani bir ilhamdır.
en iyi tercümesi ahmed avni konuk tarafından yapılmıştır. 73 fasıl dan oluşur. eserden parçalar;
"dağa bir kuş konup da uçsa eğer, dağa noksan ziyadelik gelmez."
"hak sana pek yakındır. o senin fikrin ve tasavvurun ile beraberdir. zira o tasavvur ve endişeyi o icad eyler ve sana mukarin kılar. pek yakın olduğu için görmek mümkün değildir. ve ne acib şeydir ki, işlediğin her bir işde, aklın senin ile beraberdir ve o işe seninle birlikte şuru eyler. halbuki aklı hiç göremezsin. her ne kadar eserini görür isen de, zatını göremezsin."
