yorgun geçen günün ardından horoz dinlenmeye çekilir. halsizlikten tüyleri iyice yıpranmış, o eski ve gösterişli halinden eser kalmamıştır. kümese girdiğinde bütün tavukların iki kez dönüp baktığı ve üçüncüde aşık olduğu horozu artık at sinekleri bile görmezden gelmeye başlamıştı.
horozun bu durumlara düşmesinin asıl nedeni ise sahibinin kümese başka horoz almamasıydı. tabi bir kümes dolusu tavuk var, zavallı hangi birine yetişsin. tavukların her gün şikayette bulunması cabası.
horoz biraz kestirdikten sonra gezintiye çıktı. diğer çiftlik hayvanlarının alaycı bakışları arasında en yakın dostu tavus kuşunun kümesine doğru yola koyuldu. bu yolculuk esnasında çiftlik sahibi genç ve çok gösterişli bir horoz almıştı. horoz bu durumdan habersiz arkadaşı ile sohbete dalmıştı. arkadaşına; durumdan ne kadar şikayetçi olduğunu anlatıyor. kaybolan itibarını, diğer çiftlik hayvanlarının onunla dalga geçmesini ve tavukların şikayetlerini dile getiriyordu. intihar edip, bütün dertlerinden kurtulmak istediğini tavus kuşuna söyledi. tavus kuşu ise; işinin çok zor olduğunu, sabırlı olması gerektiğini ve daha çok genç olduğunu söylüyordu. bu esnada bir keçi yanlarına gelip horozu tebrik etti. horoz anlık şaşkınlıktan sonra keçiye; neden tebrik ettiğini sordu. keçi ise; sonunda kümese bir horoz daha alındı, haberin yok mu? diye söyledi. horoz bu haberi duyunca pek inanamadı, küçük bir tebessümle arkadaşının yanından kalkıp kümesin yolunu tuttu.
kümese her yaklaştığında tavukların ötüşleri iki kat artıyordu ve bu durum horozu iyice endişelendiriyordu. nihayet kümese vardı. içeri girer girmez tavuklar birden sustu ve uçuşan tavuk tüylerinin arasında yeni horoz belirdi. yeni horozun heybetli duruşu ve gösterişli tüylerini görünce mazi gözlerinde canlandı. kendisi de kümese ilk geldiğinde böyle gösterişli ve diriydi. yutkunduktan sonra yeni horozun yanına yaklaşmaya başladı. yeni horoz ise kendini tutamayıp kahkaha atmaya başladı. alaycı hareketlerle tavukların önünde horozumuzun kırılan gururunu toz hale getirdi. horozumuzun gözünden süzülen ufak gözyaşları gagasının kenarlarından yerdeki tavuk tüylerinin üstüne damlayarak kayboldu. arkasını çabucak dönerek kümesten çıktı ve çiftliğin içinde bulunan gölün kıyısına gitti. göldeki yansımasına baktı. solgun tüyleri ve çelimsiz gövdesi onu intihara daha da sürüklüyordu. ama içinden bir ses ise pes etmemesini ve hayata küsmemesini söylüyordu.
hava kararmıştı. ahırın kenarındaki samanların üzerine oturmuş kümesi seyrediyordu. kümesten gelen şen şakrak sesler havayla beraber içini daha da karartıyordu. gözleri iyice yorulmuştu. daha fazla dayanamayıp uyuklamaya başladı. bir süre sonra bağırışmaları duyarak uykusundan irkilerek uyandı. etrafına bakındı ve ne görsün kümes ateşler içindeydi.
bütün tavuklar kendini kurtarmış ama yeni horoz içeride kalmıştı. ateşler kümesin kapısını kaplamış ve kimse içeri giremiyordu. horozumuz kümesin arka tarafında bulunan yarıktan içeri girmeyi başardı ve yeni horozu yerde baygın yatarken gördü. yeni horozun ona gösterdiği tavırlar aklına gelse de o yardım etmeye kararlıydı.
derin bir nefes çektikten sonra yeni horozun yanına gidip kuyruğundan tutarak kapıya doğru sürüklemeye başladı. dumanlar arasında güçlükle nefes alabiliyordu. yeni horoz anlık kendine geldi ve kendisine yardım edeni gördü. horoz tam kapıya yaklaşmıştı ki başını üzerindeki büyük tahta parçası koptu. horoz bir hışımla yeni horozu alevlerin üzerinden dışarı atmayı başardı. ama horozumuz, üzerine düşen tahta yüzünden ölmüştü. bütün hayvanlar yeni horozun nasıl dışarı çıkabildiğini çok merak ediyordu. yeni horoz ise yerde baygın baygın yatıyordu. kimsenin aklına diğer horoz gelmiyordu ve kimse onu merak etmiyordu. sabah olmuştu ve yangın söndürülmüştü. yeni horoz kendine gelmişti. ilk işi diğer horozu sormak oldu. tavuklar ise onun nerede olduğunu bilmiyordu. kendisini kurtaranın diğer horoz olduğunu söyledi ve ağlamaya başladı. ne kadar büyük bir hata yaptığını iş işten geçtikten sonra anladı. bu durumu gören bütün hayvanlar derin bir üzüntüye kapıldı. dış görünüşü ile sürekli dalga geçen çiftlik hayvanları ve sürekli ondan şikayetçi olan tavuklar, kendilerini onun yerine koymadan ayrıca onun nasıl güçlükler çektiğini hiç düşünmeden hareket etmişlerdi. asıl önemli olan şeyin o horozun dostluğu, yardımları, yerine getirmeye çalıştığı sorumluluklarıydı.
o yangında kendine geldiğinde tek hatırladığı, eski horozun umut dolu bakışlarıydı. her üzücü olay gibi eski horoz da unutulmuştu ama yeni horoz kendine eski horozu örnek almıştı. çiftliğe başka horozlar da geldi ama bu sefer herkes dosttu ve mutluydu
